Przewodnicząca Komisji Europejskiej (KE), zainicjowała Strategiczny dialog na temat przyszłości europejskiego przemysłu motoryzacyjnego, o którym mówiło się już na początku roku i jednocześnie ogłosiła plan działania mający na celu wsparcie tego sektora. Plan został oficjalnie przedstawiony 5 marca.

Podczas konferencji prasowej, szefowa KE podkreśliła kluczowe obszary działań dla przemysłu motoryzacyjnego w Europie, w tym innowacje w zakresie autonomicznej jazdy, transformację w kierunku czystej mobilności oraz konkurencyjność łańcuchów dostaw, w szczególności baterii trakcyjnych. Plan działania ma zapewnić, że przemysł motoryzacyjny w Europie będzie silny, zrównoważony i konkurencyjny, tworząc miejsca pracy, napędzając wzrost gospodarczy i chroniąc środowisko dla przyszłych pokoleń.

Plan działania, przedstawiony przez przewodniczącą, obejmuje konkretne kroki, takie jak:

Innowacje i digitalizacja

Nowy europejski sojusz na rzecz pojazdów połączonych i autonomicznych zjednoczy kluczowych interesariuszy z branży motoryzacyjnej w Europie, aby wspólnie rozwijać samochody nowej generacji. W ramach tego projektu przewidziano utworzenie dużych obszarów testowych oraz tzw. regulacyjnych „piaskownic”, które dadzą innowatorom możliwość swobodnego testowania i doskonalenia technologii związanych z pojazdami autonomicznymi.

Komisja Europejska planuje kontynuować prace nad przepisami dotyczącymi pojazdów autonomicznych, a także, we współpracy z partnerami z sektora prywatnego, zrealizować wspólną inwestycję publiczno-prywatną wartą około 1 miliarda euro do roku 2027. Projekt ten zostanie wsparty z programu Horyzont Europa, co znacząco przyspieszy wdrażanie Planu działania w tej dziedzinie.

Ponadto Komisja opublikowała Komunikat na temat czystych flot korporacyjnych, w którym podkreśla udane inicjatywy oraz zachęca państwa członkowskie UE do podejmowania kolejnych kroków na rzecz uczynienia flot pojazdów firmowych bardziej ekologicznymi.

Przejście na pojazdy zeroemisyjne

Komisja zaproponuje zmiany w rozporządzeniu dotyczącym norm CO2 dla samochodów i dostawczych, umożliwiając producentom osiąganie celów poprzez uśrednianie wyników w okresie trzyletnim (2025-2027).

Aby zwiększyć elastyczność, Komisja zaproponowała zmiany w przepisach dotyczących norm emisji CO2 dla samochodów osobowych i dostawczych. Zmiany te pozwolą producentom na uśrednianie wyników w okresie trzech lat (2025–2027). Dzięki temu możliwe będzie kompensowanie ewentualnych niedoborów osiągnięć w jednym lub dwóch latach nadwyżkami z pozostałych lat, przy jednoczesnym spełnianiu założonych celów na rok 2025.

Dodatkowo Komisja podejmuje kroki w celu zwiększenia popytu na europejskie pojazdy bezemisyjne. Wśród tych działań znajdują się:

• Wprowadzenie zachęt, które mają na celu skłonienie ludzi do przesiadki na pojazdy o zerowej emisji;
• przyspieszenie rozwoju infrastruktury stacji ładowania w ramach inicjatywy korytarza czystego transportu;
• budowanie zaufania konsumentów poprzez rozwiązania takie jak lepsze możliwości naprawy baterii trakcyjnych;
• wspieranie programów leasingu socjalnego dla nowych i używanych pojazdów bezemisyjnych, aby zrównoważony transport stał się dostępny dla każdego;

Wsparcie przemysłu bateryjnego

Unia Europejska stoi przed wyzwaniem stworzenia samowystarczalnego łańcucha dostaw oraz konkurencyjnej pod względem kosztów produkcji baterii. Aby sprostać tym wyzwaniom, Komisja Europejska planuje kontynuować działania wspierające rozwój przemysłu akumulatorowego na terenie UE i wzmacniać lokalną produkcję baterii. Jednym z proponowanych rozwiązań jest również udzielanie bezpośredniego wsparcia producentom baterii, co ma na celu zwiększenie ich zdolności produkcyjnych oraz innowacyjności.

W celu uniknięcia strategicznej zależności od dostawców zewnętrznych, Komisja zamierza zainwestować 1,8 miliarda euro w budowę bezpiecznego i konkurencyjnego łańcucha dostaw surowców potrzebnych do produkcji akumulatorów. Środki te mają przyczynić się do zwiększenia niezależności Europy oraz umożliwić rozwój technologii, które są kluczowe dla sektora transportu i energii.

Dostosowanie do zmian

Aby zaradzić problemom z niedoborem umiejętności i starzeniem się kadr w sektorze motoryzacyjnym, Komisja planuje rozszerzyć wsparcie z Europejskiego Funduszu Globalizacji oraz zwiększyć finansowanie z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (ESF+), aby pomóc pracownikom w przekwalifikowaniu się. Śródokresowy przegląd ESF+ ma zachęcić państwa UE do przeznaczenia większych środków na potrzeby branży.

Ponadto Komisja wzmocni wsparcie dla pracowników sektora, koncentrując się na podnoszeniu i zmianie kwalifikacji, a Europejskie Obserwatorium Sprawiedliwej Transformacji opracuje dane pomagające przewidzieć zagrożenia dla zatrudnienia i luki w umiejętnościach.

Konkurencyjność na arenie globalnej

Wzmocnienie odporności europejskiego przemysłu motoryzacyjnego ma kluczowe znaczenie dla jego konkurencyjności na arenie międzynarodowej. W tym celu Komisja Europejska zamierza wprowadzić równe warunki dla wszystkich podmiotów działających na rynku, wykorzystując instrumenty ochrony handlu, takie jak środki antysubsydyjne. Dodatkowo planuje kontynuować negocjacje z partnerami handlowymi, aby zwiększyć dostęp europejskich producentów do zagranicznych rynków oraz rozszerzyć możliwości zaopatrzenia.

Komisja przedstawi także propozycje działań mających na celu zapewnienie, że zagraniczne inwestycje w sektor motoryzacyjny UE przyczynią się do wzmocnienia jego długoterminowej konkurencyjności. Co więcej, w ramach redukcji obciążeń biurokratycznych, Komisja planuje uproszczenie przepisów, aby ułatwić funkcjonowanie europejskich producentów samochodów.

Opinie ekspertów

Jeszcze przed ogłoszeniem planu KE, część środowiska reprezentującego sektor motoryzacyjny, zabrała głos w sprawie. ACEA, czyli Europejskie Stowarzyszenie Producentów Samochodów oraz CLEPA – Europejskie Stowarzyszenie Dostawców Motoryzacyjnych, wspólnie podkreśliły, że transformacja w kierunku mobilności zeroemisyjnej musi iść w parze z konkurencyjnością UE w tym sektorze. Proponowane złagodzenie kar za cele na 2025 r. dla samochodów osobowych i dostawczych jest krokiem w dobrym kierunku, ale kluczowe jest także, aby utrzymać otwartość technologiczną i elastyczność, uwzględniając różne rozwiązania, takie jak technologie typu PHEV, wodór i inne neutralne dla klimatu technologie – czytamy w oświadczeniu ACEA z dnia 3 marca tego roku.

Wyżej wymienione organizacje wzywają także do przyspieszenia przeglądów norm CO2 dla samochodów osobowych i dostawczych oraz pojazdów ciężkich do 2025 r., a także podjęcia ambitnych środków w celu usunięcia przeszkód spowalniających transformację transportu, tj. utrzymania otwartości technologicznej oraz zapewnienia zrównoważonej polityki handlowej.

Ola Källenius, prezes ACEA i dyrektor generalny Mercedes-Benz, podkreślił, że transformacja przemysłu motoryzacyjnego jest w toku i teraz należy zdefiniować ramy, które zapewnią konkurencyjność UE w tym sektorze. Matthias Zink, prezes CLEPA, dodał, że większa elastyczność jest niezbędna, aby transformacja była ambitna i realistycznie osiągalna. Z kolei Christian Levin, przewodniczący Rady Pojazdów Użytkowych w ACEA i dyrektor generalny Scania, zaznacza, że należy położyć większy nacisk na wdrażanie krytycznej infrastruktury, zapewnienie parytetu kosztów i zwiększenie popytu na zeroemisyjne ciężarówki i autobusy.

Wnioski

Komisja Europejska zdaje sobie sprawę z wyzwań stojących przed europejskim przemysłem motoryzacyjnym, który zatrudnia 13 milionów osób i generuje 7 proc. PKB UE. Dlatego celem strategicznego dialogu jest znalezienie wspólnych rozwiązań, które pozwolą europejskim firmom na innowacje i zapewnią silny i zrównoważony sektor motoryzacyjny.

Strategiczny Dialog na temat przyszłości europejskiego przemysłu motoryzacyjnego ma na celu wsparcie przemysłu motoryzacyjnego w obliczu wyzwań związanych z transformacją technologiczną, konkurencją globalną i dekarbonizacją, zapewniając jego dalszy rozwój i konkurencyjność na arenie międzynarodowej. Czas pokaże, jak te działania wpłyną na przyszłość branży i czy spełnią oczekiwania interesariuszy.

OW