The European Alternative Fuels Observatory (Europejskie Obserwatorium Paliw Alternatywnych EAFO) przedstawiło raport Consumer Monitor, w którym skupiło się na trendach, wyzwaniach i możliwościach związanych z przejściem na pojazdy elektryczne (EV) w Europie. Ankiety przeprowadzone we współpracy z VUB-MOBI e-Mobility Research Centre i FIER, (uzyskano odpowiedzi od 19,0880 uczestników w dwunastu krajach UE), ukazały kompleksowy obraz obecnego wykorzystania i potencjalnego wzrostu rynku BEV-ów
Europejski Zielony Ład zakłada 90% redukcji emisji gazów cieplarnianych w transporcie do 2050 roku. Wdrożono różne polityki, aby osiągnąć ten cel, w tym standardy emisji CO2 dla pojazdów, zasady zamówień publicznych oraz niedawno przyjęte Rozporządzenie w sprawie infrastruktury paliw alternatywnych (AFIR). Niemniej jednak jeszcze w 2019 roku sektor transportu odpowiadał za około jedną czwartą całkowitych emisji CO2 w UE, z czego 60,6% pochodziło z samochodów osobowych. Auta osobowe nadal dominują jako główny środek transportu (sukcesywnie zwiększając swój udział od roku 2000).
Zastąpienie istniejących flot pojazdów samochodami o zerowej emisji wydaje się więc kluczowym działaniem w tym zakresie redukcji emisji. Oczywiście podjęto wspomniane kroki, aby promować samochody elektryczne. Tym bardziej identyfikacja głównych przeszkód i potrzeb (potencjalnych) kierowców samochodów elektrycznych może wesprzeć opracowanie i wdrażanie odpowiednich strategii, polityk i rozwiązań stymulujących popyt na pojazdy BEV.
Trzy najważniejsze bariery
Przez ponad dekadę wdrażania „elektryków” zidentyfikowano trzy główne bariery związane z masowym przyjęciem osobowych pojazdów elektrycznych (BEV): cena zakupu, zasięg jazdy i dostępność infrastruktury do ładowania. W tym czasie nastąpiły znaczne postępy: koszty baterii spadły o 90%, zasięg pojazdów wzrósł z 100-150 km do ponad 400 km, a sieć infrastruktury ładowania się rozwija. Niemniej jednak BEV stanowią tylko 1,68% całkowitej floty samochodów osobowych w UE, a zasięg infrastruktury ładowania jest nadal ograniczony w niektórych krajach i obszarach miejskich.
Raport podkreśla główne ustalenia z badania Monitorowania Konsumentów EAFO 2023 i przedstawia wyniki dla Europy (zagregowane dla dwunastu badanych krajów).
EU (aggregated) non-BEV drivers’ time frame to buy a battery electric vehicle.
Biorąc pod uwagę zarówno bariery jak i rozwój, kluczowe ustalenia wynikające z przeprowadzonego wśród konsumentów (z 12 państw unijnych) badania są budujące. Okazuje się, że aż 37% europejskich kierowców nieposiadających elektryka jest zainteresowanych BEVem. 33% badanych rozważa zakup elektryka w najbliższych 5 latach. Ponadto 29% deklaruje, że zetknęło się i dobrze zna pojazdy elektryczne. Najważniejszą zaletą elektryków zdaniem ankietowanych jest to, że są one przyjazne klimatu.
Jest za drogo
Dla europejskich kierowców główną wadą BEV jest ich koszt. Badani wykazali, że są skłonni zapłacić około 20 000 euro za BEVa (używany lub nowy). A ile zapłacili? 40% europejskich kierowców BEVa zapłaciło za niego pomiędzy 20 000 a 39 999 euro. 2% zapłaciło mniej niż 10 000, 11% zapłaciło między 10 000 a 19 999 euro, a aż 46% zapłaciło 40 000 euro lub więcej.
EU (aggregated) BEV drivers’ purchase price for their battery electric vehicle.
Zasięg – zazwyczaj wystarczający
Zasięg BEV jest również uważany za ograniczenie, chociaż nie jest obecnie tak ważny jak cena. Minimalny pożądany zasięg między 300 km a 500 km był wyborem 34% wszystkich badanych europejskich kierowców. 47% wolałoby zasięg 500 km i więcej.
EU (aggregated) drivers’ desired driving range of a battery electric vehicle.
Z drugiej strony 6% europejskich kierowców BEV wskazało fabryczny zasięg do 200 km, 41% między 201 km a 400 km, a 53% więcej niż 401 km. Dla 84% kierowców BEVa fabryczny zasięg ich pojazdu był zazwyczaj lub zawsze wystarczający.
Jak korzystamy, ładujemy i co wiemy
96% europejskich kierowców BEV korzysta z pojazdów codziennie lub kilka razy w tygodniu. Ich BEV jest głównie nowy (74%) i prywatny (69%).
Natomiast wciąż ograniczona liczba prywatnych i publicznych dostępnych opcji ładowania jest uważana za sporą przeszkodę. W mniejszym stopniu respondenci wskazali, że niewystarczająca liczba publicznych punktów szybkiego ładowania jest problemem.
44% europejskich kierowców BEV wie, co to jest technologia vehicle-to-grid (V2G), a 68% jest zainteresowanych zakupem pojazdu kompatybilnego z V2G.
Typowi i nietypowi
Typowy europejski kierowca nieposiadający BEV, to zazwyczaj kobieta w wieku od 35 do 55+ lat, mieszkająca w mieszkaniu, o średnich dochodach (2 000-3 999 euro) i średnim poziomie wykształcenia. Natomiast typowy kierowca BEV to mężczyzna w wieku od 35 do 55 lat, mieszkający w domu jednorodzinnym, o średnich dochodach (2 000-3 999 euro) i wysokim poziomie wykształcenia.
57% badanych europejskich kierowców nieposiadających BEV rozważa zakup BEV w krótkim, średnim lub długim okresie. Z kolei 18% nie wie, czy kupi BEV, a 25% nie kupiłoby takiego pojazdu.
Dotacja najlepszą zachętą
Gdy zarówno europejscy kierowcy nieposiadający BEV, jak i kierowcy BEV zostali zapytani o różne rządowe zachęty do wspierania jazdy elektrycznej, najwyżej ocenianą zachętą była dotacja na zakup nowego BEV.
Dla wszystkich badanych europejskich kierowców najistotniejsze informacje, które pomogłyby im wyrobić sobie jasne zdanie na temat jazdy elektrykiem, to porównanie kosztów użytkowania z samochodami o napędzie konwencjonalnym, informacje o bateriach i/lub zasięgu oraz jazda próbna.
Gdzie ładujemy
Europejscy kierowcy elektryków wskazali, że najczęściej używaną lokalizacją do ładowania jest stacja ładowania lub wallbox w domu (55%, ładują tak codziennie lub kilka razy w tygodniu). Publiczne wolne i szybkie punkty ładowania są rzadziej używane (odpowiednio 18% i 10%). Dla europejskich kierowców BEVów ważnymi cechami dotyczącymi „sesji ładowania” publiczną ładowarką są: w pełni działająca stacja ładowania, krótki lub brak czasu oczekiwania na dostęp do punktu ładowania oraz jasne i przejrzyste informacje o cenie. Gdy badani zostali zapytani o najdłuższy czas oczekiwania w publicznym punkcie ładowania, 31% nigdy nie czekało, gdy był on zajęty, a 20% czekało do 5 minut.
Przedstawione wyniki stanowią solidne podstawy do zrozumienia postaw, doświadczeń i potrzeb europejskich kierowców w odniesieniu do aut elektrycznych. Podsumowując, raport EAFO Consumer Monitor 2023 to zestaw cennych informacji na temat obecnego stanu, ale i potencjału wynikającego z przejścia na pojazdy elektryczne w Europie. Potencjalni klienci wykazują znaczne zaingerowanie i zupełnie niezłe rozeznanie w rynku aut elektrycznych. Dlatego zajęcie się zidentyfikowanymi barierami i wsparcie w zakresie infrastruktury będą niezbędne do osiągnięcia ambitnych celów wyznaczonych w ramach europejskiego zielonego ładu.
Opracował Rafał Wąsowicz