Tekst partnerski
Hystar to innowacyjna firma z Norwegii, która od kilku lat koncentruje się na udoskonalaniu procesów elektrolizy w celu maksymalnego wykorzystania energii odnawialnej. Ich rozwiązania opierają się na zastosowaniu membran o 90 proc. cieńszych niż w standardowych urządzeniach dostępnych na rynku.
Ta technologiczna znacząco zwiększa sprawność energetyczną procesu i pozwala na ograniczenie kosztów produkcji zielonego wodoru, co do tej pory było jednym z głównych wyzwań w jego komercjalizacji – poinformowano w komunikacie prasowym płockiego koncernu.
– Inwestycja ORLEN VC w spółkę Hystar zapewni nam wsparcie technologiczne dla projektów wodorowych realizowanych w Grupie ORLEN. Hystar dysponuje innowacyjnymi rozwiązaniami, które mają pozwolić już w 2027 r. produkować wysokosprawne elektrolizery membranowe o łącznej mocy 1,5 GW rocznie. To rozwiązanie może być istotnym wsparciem w realizacji celów strategicznych ORLEN na najbliższą dekadę, zwłaszcza, że do 2035 roku chcemy wykorzystywać rocznie 350 tysięcy ton wodoru odnawialnego i niskoemisyjnego – mówi Grzegorz Jóźwiak, Dyrektor Biura Technologii Wodorowych i Paliw Syntetycznych ORLEN.
Zielony wodór, czyli taki, który powstaje dzięki elektrolizie wody z użyciem energii pochodzącej z odnawialnych źródeł (OZE), może odegrać kluczową rolę w przyszłym miksie energetycznym. Jest bowiem nie tylko całkowicie bezemisyjny, ale również pozwala zagospodarować nadwyżki prądu, jakie coraz częściej pojawiają się w systemie elektroenergetycznym w wyniku rozwoju niestabilnych źródeł, takich jak farmy wiatrowe czy instalacje fotowoltaiczne.
Obecnie, w sytuacjach nadprodukcji, wiele z tych źródeł bywa czasowo wyłączanych. Wprowadzenie efektywnych elektrolizerów do powszechnego użytku umożliwi przekształcenie nadmiaru energii w wodór, który może być magazynowany i wykorzystywany wtedy, gdy zapotrzebowanie na energię będzie większe.
Skok technologiczny
Technologia opracowana przez Hystar zdobyła uznanie także dzięki swojej modułowości i elastyczności. Firma rozpoczęła komercjalizację produktów w 2022 roku, a w najbliższych latach planuje dalszy rozwój produkcji.
Zgodnie z harmonogramem, już w 2027 roku uruchomiona zostanie zautomatyzowana linia produkcyjna o wydajności 1,5 GW rocznie, co pozwoli na realizację dużych zamówień przemysłowych. Docelowo, w 2031 roku, moce wytwórcze mają wzrosnąć do 4,5 GW. Taki skok technologiczny może całkowicie zmienić oblicze europejskiego rynku wodoru i uczynić go znacznie bardziej konkurencyjnym w porównaniu z paliwami kopalnymi.
Zgodnie z komunikatem prasowym ORLENU, inwestycja w Hystar jest kolejnym krokiem koncernu w realizacji strategii ORLEN2035, której jednym z filarów jest dynamiczny rozwój odnawialnych źródeł energii i technologii niskoemisyjnych. Inwestycje w firmy oferujące przełomowe technologie wodorowe mają nie tylko charakter strategiczny, ale i praktyczny – wspierają rozwój własnych projektów Grupy, umożliwiając dostęp do nowoczesnych urządzeń i know-how.
26 mln euro
Grzegorz Jóźwiak, Dyrektor Biura Technologii Wodorowych i Paliw Syntetycznych ORLEN, podkreśla, że zaangażowanie kapitałowe w Hystar daje firmie realny wpływ na rozwój i wdrożenie nowej technologii. Co więcej, pozwala na nawiązanie ścisłej współpracy przy kolejnych etapach rozwoju produktów. – Dzięki inwestycji kapitałowej Grupa ORLEN zyskuje dostęp nie tylko do urządzeń, ale także know-how oraz możliwość współpracy m.in. przy rozwoju technologii i jej wdrożeniu. To rozwiązanie może być również istotnym wsparciem w realizacji celów strategicznych ORLEN na najbliższą dekadę – zaznacza Jóźwiak.
Warto dodać, że norweska spółka Hystar nie ogranicza się wyłącznie do środków finansowych od partnerów prywatnych. W 2024 roku firma pozyskała 26 milionów euro z Europejskiego Funduszu Innowacji (European Innovation Fund), które zostaną przeznaczone na dalszą automatyzację produkcji. W obecnej rundzie finansowania Hystar zebrała łącznie ponad 32 miliony euro, co zapewni jej stabilne warunki operacyjne do 2027 roku oraz pozwoli na wykorzystanie funduszy unijnych z wymaganym wkładem własnym – informuje biuro prasowe ORLEN.
Inwestycja w Hystar to już trzynaste przedsięwzięcie w portfelu funduszu ORLEN VC, który w ciągu niespełna trzech lat działalności stał się jednym z najbardziej aktywnych podmiotów typu venture capital w Europie Środkowej. Fundusz planuje przeprowadzać około pięciu inwestycji rocznie, skupiając się na najbardziej perspektywicznych technologiach gotowych do komercjalizacji.
Co ważne, działania ORLEN VC nie ograniczają się tylko do firm z Europy – w portfolio znajdują się również dwa zagraniczne fundusze VC, co świadczy o szerokim i globalnym podejściu do wdrażania innowacji.
Zaangażowanie w technologie wodorowe to jasny sygnał, że polski koncern energetyczny zamierza aktywnie uczestniczyć w budowie nowego, zrównoważonego modelu energetycznego. Oczywiście do rozpoczęcia masowej produkcji nowoczesnych elektrolizerów jeszcze kilka lat, ale już dziś wiadomo, że potencjał tej technologii jest ogromny.
Jeśli plany rozwoju Hystar zostaną zrealizowane zgodnie z harmonogramem, a ORLEN skutecznie włączy wodór do swojej infrastruktury energetycznej i transportowej, możemy być świadkami przełomu, który zmieni sposób, w jaki myślimy o energii.
Akademia
A ten przełom wykuwa się już na naszych oczach, bo ORLEN konsekwentnie rozwija potencjał w tym obszarze, stawiając zarówno na inwestycje infrastrukturalne, jak i edukację przyszłych specjalistów. Realizując założenia Strategii Wodorowej, koncern chce do 2030 roku osiągnąć pozycję regionalnego lidera w produkcji i wykorzystaniu wodoru jako zeroemisyjnego paliwa.
Jednym z działań wspierających ten cel jest Akademia Wodorowa, której trzecia edycja ruszyła z początkiem tego roku. W programie uczestniczy 30 studentów i absolwentów renomowanych uczelni z Polski i Wielkiej Brytanii, reprezentujących kierunki związane z energetyką, technologiami wodorowymi i zrównoważonym rozwojem. Uczestnicy biorą udział w cyklu intensywnych szkoleń, obejmujących zarówno wykłady teoretyczne, jak i zajęcia praktyczne w instalacjach wodorowych oraz spotkania z przedstawicielami branży, takimi jak Toyota czy PESA.
– Wodór odegra kluczową rolę w transformacji energetycznej, co wymaga nie tylko odpowiedniej infrastruktury, ale także wykwalifikowanych kadr. Akademia Wodorowa to ważny element kształcenia młodych talentów – podkreśla Marcin Wasilewski, Członek Zarządu ds. Technologii ORLEN.
Akademia organizowana jest we współpracy z uczelniami technicznymi oraz partnerami przemysłowymi, a najlepszym uczestnikom oferowane są płatne staże w ORLEN i firmach partnerskich. Inicjatywa ta nie tylko dostarcza młodym talentom wiedzy i doświadczenia, ale także realnie wspiera rozwój sektora wodorowego w Polsce, uzupełniając go o kadry przygotowane do wdrażania technologii przyszłości. ORLEN, inwestując w ludzi i innowacje, buduje fundamenty pod przyszłość opartą na niskoemisyjnych rozwiązaniach energetycznych.
Wodór w centrum transformacji: ORLEN rozwija infrastrukturę przyszłości
Inwestycja w know-how oraz edukacja to kolejny dowód na to, że wodór coraz śmielej wkracza do polskiej rzeczywistości energetycznej, a ORLEN konsekwentnie umacnia swoją pozycję jako lider tego procesu. Działania koncernu nie ograniczają się wyłącznie do kształcenia przyszłych specjalistów – wodór stanowi jeden z filarów strategicznych planów koncernu.
W ramach projektu „Clean Cities – Hydrogen Mobility in Poland”, współfinansowanego przez Unię Europejską, spółka rozwija ogólnokrajową sieć stacji tankowania wodoru, otwierając w 2024 roku pierwsze obiekty tego typu. Kolejna stacja ma ruszyć w 2025 roku w Wałbrzychu, dzięki wsparciu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. ORLEN rozszerza też swoją obecność poza granicami Polski – funkcjonują już dwie tego typu stacje w Czechach.
Plany rozwoju są ambitne – do końca dekady koncern zamierza uruchomić ponad 100 stacji w Polsce, Czechach i na Słowacji. Nowa infrastruktura ma wspierać nie tylko ruch osobowy, ale również transport publiczny oraz logistykę drogową i kolejową. Kluczowym założeniem projektu jest zasilanie stacji wodorem produkowanym w sposób przyjazny środowisku – z odnawialnych źródeł energii oraz za pomocą instalacji przetwarzających odpady komunalne.
W ubiegłym miesiącu pisaliśmy także o tym, że ORLEN aktywnie wdraża konkretne rozwiązania w polskich miastach. W 2024 roku spółka dostarczyła ponad 90 tysięcy kilogramów wodoru do zasilania autobusów w Poznaniu, Wałbrzychu, Płocku i Włocławku.
Znaczącym krokiem w kierunku ustandaryzowania rynku było też uruchomienie w Trzebini pierwszej w Polsce akredytowanej pracowni badawczej jakości wodoru. To kolejny dowód na to, że ORLEN nie tylko inwestuje w nowoczesne technologie, ale również dba o ich jakość i bezpieczeństwo, wzmacniając swoją pozycję jako lidera transformacji energetycznej w regionie.
