- W 1,2 mln aut odnotowano nieprawidłowości w rejestracji przebiegu
- Średni wiek samochodu z cofniętym licznikiem to 20 lat
- Volkswagen, Opel i Renault najczęściej poddawane manipulacjom
- Nowelizacja KK i zaostrzone przepisy nie działają
- Rękojmia najsilniejszą bronią konsumenta
- Kult niskiego przebiegu nadal działa
Według analizy CARFAX średni wiek samochodu z cofniętym licznikiem to aż 20 lat. Nieprawidłowości dotyczą głównie aut 15-letnich i starszych. Prawie połowa z nich miała też w swojej historii kolizje lub uszkodzenia. Volkswagen, Opel i Renault, to marki najczęściej poddawane manipulacjom. Kult niskiego przebiegu nadal dominuje w świadomości kupujących. Nowelizacja Kodeksu karnego okazała się martwym przepisem.
Cofka z zagranicy
Analiza bazy danych CARFAX, obejmująca 23 mln używanych aut w Polsce, pokazuje, że w przypadku niemal 1,2 mln z nich odnotowano nieprawidłowości w rejestracji przebiegu i przypadki cofnięcia licznika kilometrów. 72 proc. z tych samochodów zostało sprowadzonych do Polski z zagranicy.
Cicha plaga rynku
Zdaniem Roberta Lewandowskiego, Business Development Manager CARFAX Polska dane wskazują, że w wypadku co najmniej 5 proc. pojazdów zarejestrowanych w Polsce można zidentyfikować ryzyko manipulacji przy liczniku przebiegu – a należy pamiętać, że liczba wykrywanych przypadków jest wielokrotnie niższa niż liczba rzeczywistych manipulacji. Oszustwa licznikowe to cicha plaga polskiego rynku aut używanych, napędzana masowym importem starszych pojazdów, głównie z Niemiec.
– Problem, generujący miliardowe straty i zagrażający bezpieczeństwu na drogach, ma swoje korzenie w wieloletniej bezkarności oraz w tzw. kulcie niskiego przebiegu wśród kupujących – dodał Lewandowski.
Miał być przełom, jest „kicha”
Lewandowski zauważa, że nowelizacja Kodeksu karnego z 2019 roku, wprowadzająca art. 306a miała być przełomem. Uczyniła ona ingerencję we wskazania licznika przestępstwem zagrożonym karą do pięciu lat więzienia, niezależnie od zamiaru oszustwa przy sprzedaży. W połączeniu z obowiązkiem wpisywania przebiegu podczas kontroli drogowych i badań technicznych do bazy Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców doprowadziło to do realnego wzrostu wykrywanych nieprawidłowości.
– Mimo to skuteczność ścigania pozostała niska, a znaczna część postępowań jest umarzana z powodu niemożności udowodnienia, kto i kiedy dokonał zmiany. Problem dowodowy, zwłaszcza przy autach z importu, które przechodzą przez wiele rąk, okazał się barierą nie do pokonania – dodał manager firmy.
Volkswageny na topie
Jakie marki są zmanipulowane? Okazuje się, że Volkswageny, Ople i Renault są w czołówce. Problem wątpliwych wskazań licznika dotyczy przede wszystkim aut starych i zużytych – 82 proc. ma powyżej 15 lat, a średni wiek takiego samochodu wynosi 20 lat.
Aż 47 proc. tych pojazdów ma również odnotowane w swojej historii kolizje i uszkodzenia (w przypadku ogółu aut używanych według bazy danych firmy ten odsetek jest znacznie niższy i wynosi 39 proc.).
Nieprawidłowości licznika najczęściej zauważano w przypadku Volkswagenów (14 proc. odnotowanych przypadków). Kolejne miejsca zajmują marki Opel, Renault, Audi i Ford (po 7 proc. odnotowanych przypadków).
Car-Pass eliminuje problem?
W Belgii wprowadzenie systemu „Car-Pass”, wymuszającego raportowanie przebiegu auta przy każdej usłudze, praktycznie wyeliminowało tego typu oszustwa. Do czasu wdrożenia podobnych rozwiązań w Polsce najsilniejszą bronią konsumenta pozostaje rękojmia. Umożliwia ona zwrot pojazdu i odzyskanie pieniędzy, gdyż cofnięty licznik jest wadą istotną, za którą sprzedawca odpowiada nawet wtedy, jeśli o niej nie wiedział.
Jednak nawet wprowadzenie obowiązku rejestrowania przebiegu pojazdu podczas przeglądów technicznych oraz kontroli drogowych poprawia ochronę konsumentów przede wszystkim w przypadku aut krajowych. W przypadku samochodów sprowadzanych z zagranicy kluczowe znaczenie ma dostęp do wiarygodnych danych o historii pojazdu sprzed momentu jego rejestracji w Polsce – podkreślił ekspert .
Weryfikacja VIN kluczowa
Jak się skutecznie chronić przed oszustwami? Okazuje się, że kluczowa tu jest weryfikacja historii pojazdu po numerze VIN. Obok rządowej usługi sprawdzenia historii pojazdu, która niewątpliwie uczyniła wiele dobrego, na rynku działają komercyjne firmy, takie jak CARFAX. Oferują one szczegółowe raporty, agregując dane o przebiegach, szkodach i historii serwisowej z wielu baz w Europie i Ameryce Północnej, co jest kluczowe w przypadku z importu.
