Pożary samochodów elektrycznych, to spektakularne wydarzenia, które zawsze są nośnym medialnie tematem. Ostatnio spłonął elektryczny Lucid Air w Warszawie. Jak prezentują się statystyki dotyczące pożarów samochodów ogółem za rok 2023 i 2024? Ile z nich to były pożary EV?
Pożary pojazdów o napędzie elektrycznym to zdecydowanie temat medialny – dużo bardziej medialny niż faktyczne zagrożenie oraz statystyczne występowanie takich zdarzeń. W 2023 roku Państwowa Straż Pożarna odnotowała 21 pożarów samochodów o napędzie elektrycznym w Polsce (przy 8157 pożarach samochodów łącznie). W roku 2024 (do 21.05.2024) odnotowaliśmy 11 pożarów samochodów o napędzie elektrycznym – przy 3312 pożarach samochodów osobowych i ciężarowych łącznie. Statystycznie, czyli porównując ilość zarejestrowanych aut o napędzie elektrycznym oraz tych konwencjonalnych, pojazdy o napędzie elektrycznym palą się porównywalnie często lub rzadziej niż te o napędzie konwencjonalnym.
Jak dziś gasi się samochody elektryczne i jakimi technologiami oraz sprzętem dysponuje PSP? Jaki jest stan przygotowania polskich służb pożarniczych do gaszenia EV?
Samochody (niezależnie od rodzaju napędu) gasimy zasadniczo sprzętem i środkami gaśniczymi dostępnymi w każdej jednostce Państwowej oraz Ochotniczej Straży Pożarnej, czyli wodą podawaną klasycznymi prądownicami. Prądownice to takie strażackie urządzenia służące do podawania wody – nie mają nic wspólnego z prądem elektrycznym. Można również przyjąć bardzo ogólnie, że podstawowe metody i taktyka działania jest taka sama dla wszystkich pożarów samochodów – dopiero w szczegółach lub w pewnych elementach działań, należy stosować różne metody działania lub dodatkowe środki ochrony indywidualnej. Szczegółowe sposoby postępowania podczas zdarzeń z pojazdami o napędzie alternatywnym opisane są w dokumencie o nazwie „Standardowe zasady postępowania podczas zdarzeń z samochodami z napędem elektrycznym oraz hybrydowym” wydanym w maju 2023 r. „Zasady” z 2023 r. to aktualizacja i rozszerzenie zasad obowiązujących od czerwca 2020 r. Zasady zostały wdrożone we wszystkich jednostkach organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej.
Czy technologie gaszenia w Polsce są Państwa zdaniem wystarczająco nowoczesne, w porównaniu do technologii używanych zagranicą? Czerpiecie z doświadczenia innych zagranicznych służb pożarniczych?
Technologia gaszenia pożarów w Polsce, w tym również samochodów o napędzie elektrycznym, jest zdecydowanie nowoczesna. Nie odbiegamy jakością wyszkolenia oraz wyposażenia względem służb zagranicznych, a wielu (może nawet w większości) aspektach jesteśmy wzorem do naśladowania dla innych krajów. Jednak przygotowując aktualizację zasad postępowania z pojazdami o napędzie elektrycznym, zadaliśmy pytanie kilkunastu krajom europejskim. Otrzymane odpowiedzi przeanalizowaliśmy w zespole powołanym do aktualizacji zasad postępowania – nasze zasady powstały w oparciu o wiedzę i doświadczenie zespołu, analizę dotychczasowych zdarzeń w kraju oraz na świecie, ale również wykorzystaliśmy wiedzę i doświadczenie służb ratowniczych z innych krajów Europy.
Jak wygląda kwestia szkolenia służb pożarniczych z budowy aut elektrycznych? Czy np. producenci samochodów elektrycznych (osobowych, ciężarowych) organizują Państwu takie szkolenia?
Strażacy Państwowej Straży Pożarnej oraz Ochotniczych Straży Pożarnych muszą się szkolić i doskonalić w sposób ciągły, żeby nie wyjść z wprawy do działań „standardowych” oraz być na bieżąco z nową tematyką zagrożeń. Nie inaczej jest z tematyką pojazdów o napędzie elektrycznym. Szkoły i ośrodki szkolenia PSP organizują i prowadzą szkolenia i konferencje dotyczących nowoczesnych technologii. Korzystamy również z wiedzy producentów samochodów lub firm i stowarzyszeń zrzeszających wielu producentów (między innymi współpraca z Polskim Stowarzyszeniem Nowej Mobilności), żeby uzyskać dostęp do najnowszych rozwiązań, i tym samym sprawniej działać przy wystąpieniu zagrożenia.
A może Państwowa Straż Pożarna prowadzi szkolenia z zakresu gaszenia EV? Komu są dedykowane?
Jak opisywałem w poprzednim pytaniu – organizujemy takie szkolenia i przeznaczone są one dla strażaków. Dodatkowo „Standardowe zasady postępowania podczas zdarzeń z samochodami z napędem elektrycznym oraz hybrydowym” szczegółowo opisują występujące zagrożenia oraz sposób postępowania podczas działań.
Co stanowi największe zagrożenie/problem w przypadku pożaru samochodu elektrycznego? O czym musi pamiętać kierowca samochodu elektrycznego w momencie pojawienia się np. samozapłonu baterii?
Kierowca powinien eksploatować pojazd zgodnie z zaleceniami producenta – tyle i aż tyle. Jeżeli pożar się dopiero rozpoczyna i jest niewielkich rozmiarów to w miarę możliwości należy podjąć próbę gaszenia dostępnym sprzętem. Jeżeli takie działanie będzie nieskuteczne lub pożar rozwinie się gwałtownie to należy usunąć się w bezpieczne miejsce i zawiadomić służby ratownicze. Należy pamiętać również, że do pożaru akumulatora w samochodzie o napędzie elektrycznym dochodzi rzadko – statystycznie w mniej niż 20 % przypadków pożarów.
Jednym z elementów rozwoju elektromobilności jest rozbudowa infrastruktury ładowania np.: w centrach handlowych, garażach podziemnych w domach wielorodzinnych. Na jakie kwestie, z punktu widzenia bezpieczeństwa, należy zwracać uwagę, instalując ładowarki w takich miejscach?
7 maja miała miejsce premiera „Wytycznych w zakresie ochrony przeciwpożarowej garaży w obiektach budowlanych, przeznaczonych do ładowania samochodów elektrycznych i hybrydowych plug-in” opracowanych przez zespół ekspertów z Państwowej Straży Pożarnej, Centrum Naukowo-Badawczego Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego oraz Polskiego Stowarzyszenia Nowej Mobilności. Dokument ten szczegółowo opisuje szereg zaleceń, żeby obiekt wyposażony w ładowarki, był obiektem bezpiecznym.
Jak PSP podchodzi do tematu ładowarek w garażach domów wielorodzinnych? Jesteście za, czy raczej sceptycznie podchodzicie do tematu?
Państwowa Straż Pożarna musi obiektywnie odnosić się do tematyki bezpieczeństwa ludzi i obiektów. Musimy również być przygotowani, żeby zachowując bezpieczeństwo działań i ratowników, móc skutecznie nieść pomoc w przypadku w przypadku każdego rodzaju zagrożenia – również tego płynącego z rozwoju świata i nowych technologii. Sprawność pojazdu oraz poprawna instalacja ładowarki to zdecydowanie najlepsza metoda na zmniejszenie ryzyka wystąpienia awarii i zagrożenia pożarowego.
Elektryfikacja dotyczy również służb państwowych, które wymieniają floty na bezemisyjne. Czy PSP wymienia swoją flotę w tym kierunku?
Państwowa Straż Pożarna posiada w swojej flocie pojazdy o napędzie hybrydowym oraz elektrycznym, jednak nie ma aktualnie konkretnych planów, żeby całą flotę wymieniać na pojazdy o takich napędach.
Ile PSP ma takich samochodów (elektrycznych, hybryd plug-in czy wodorowych) i jakie funkcje spełniają? Jakie są plany w tym zakresie na ten rok i lata następne?
Państwowa Straż Pożarna posiada aktualnie w swoich zasobach 15 samochodów o napędzie elektrycznym. Są to pojazdy operacyjne z funkcją przewozu osób i podstawowego, niewielkiego sprzętu. Szczegółowe plany zakupu kolejnych pojazdów elektrycznych nie są jeszcze określone.
Dziękuję za rozmowę,
Maksym Berger
