Dynamiczne zmiany w sektorze elektromobilności generują ogromne zapotrzebowanie na specjalistów o bardzo zróżnicowanych kompetencjach. Według danych Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu (PAIH), od 2016 roku wsparcie blisko 30 projektów inwestycyjnych o łącznej wartości przekraczającej 6 miliardów euro umożliwiło powstanie ponad 13 tysięcy nowych miejsc pracy. W 2025 roku sektor ten nie ogranicza się już jedynie do tradycyjnej produkcji pojazdów – kluczowe znaczenie zyskują stanowiska związane z zaawansowanymi technologiami. Inżynierowie ds. baterii, odpowiedzialni za projektowanie, testowanie i optymalizację akumulatorów litowo-jonowych, stanowią fundament rozwoju nowych technologii magazynowania energii. Równolegle rośnie znaczenie specjalistów ds. oprogramowania, którzy projektują systemy zarządzania energią w pojazdach elektrycznych, integrując zaawansowane algorytmy sterujące z systemami BMS (Battery Management System).
W obszarze infrastruktury ładowania poszukiwani są inżynierowie oraz technicy odpowiedzialni za projektowanie, instalację i utrzymanie sieci stacji ładowania. Ich zadaniem jest nie tylko budowa fizycznych obiektów, ale również integracja tych systemów z krajowymi sieciami elektroenergetycznymi, co wymaga wiedzy z zakresu zarządzania siecią oraz cyberbezpieczeństwa. Dodatkowo, sektor serwisowy przystosowuje się do nowych technologii – mechanicy i technicy serwisowi, którzy zdobywają certyfikaty producentów pojazdów elektrycznych, uczą się obsługi układów wysokiego napięcia oraz systemów zarządzania bateriami, by sprostać wymaganiom serwisowym nowoczesnych EV. Wreszcie, rozwój technologii recyklingu baterii stwarza zapotrzebowanie na chemików, inżynierów materiałowych i ekspertów ds. zrównoważonego rozwoju, którzy wdrażają innowacyjne metody odzysku i ponownego wykorzystania surowców, takich jak lit i kobalt.
Główne ośrodki zatrudnienia
Na europejskiej scenie elektromobilności dominują Niemcy, Francja oraz kraje Beneluksu. Niemieckie koncerny, w tym Volkswagen, BMW i Mercedes-Benz, inwestują miliardy euro w rozwój pojazdów elektrycznych, generując tysiące miejsc pracy w dziedzinie inżynierii, produkcji i logistyki. Miasta takie jak Stuttgart, Monachium czy Wolfsburg stały się kluczowymi centrami zatrudnienia dla ekspertów w tej branży.
W Europie Środkowo-Wschodniej Polska systematycznie wzmacnia swoją pozycję. Regiony Dolnego Śląska i Śląska, gdzie ulokowały się takie firmy jak LG Energy Solution, Mercedes-Benz oraz Umicore, stają się głównymi ośrodkami produkcyjnymi i badawczo-rozwojowymi. Wrocław, Poznań i Katowice przyciągają inwestorów zarówno z Polski, jak i z zagranicy, generując znaczące zapotrzebowanie na wysoko wykwalifikowaną kadrę. Inwestycje LG Energy Solution w fabrykę baterii litowo-jonowych w Kobierzycach pod Wrocławiem uczyniły Polskę jednym z największych producentów baterii do EV w Europie. Podobnie fabryki takie jak Mercedes-Benz w Jaworze, gdzie powstają elektryczne jednostki napędowe, czy ABB w Aleksandrowie Łódzkim, produkująca ultraszybkie ładowarki, wzmacniają pozycję kraju na globalnej mapie przemysłu motoryzacyjnego. Warto podkreślić, że nie tylko globalne koncerny inwestują w Polsce. Lokalne firmy, takie jak Solaris Bus & Coach, Ekoenergetyka-Polska czy Impact Clean Power Technology, stają się znaczącymi graczami w dziedzinie pojazdów i infrastruktury elektrycznej. Ich działalność generuje tysiące miejsc pracy, obejmujących zarówno produkcję, jak i badania, rozwój oraz utrzymanie infrastruktury.
Na skalę globalną to jednak Chiny stanowią zdecydowanego lidera. Giganci tacy jak BYD i CATL, poprzez intensywną rekrutację inżynierów i techników, wyznaczają trendy, oferując konkurencyjne wynagrodzenia i perspektywy rozwoju. Równie istotne są rynki azjatyckie, w szczególności Korea Południowa i Japonia, gdzie rozwój technologii bateryjnej jest fundamentem całego sektora elektromobilności.
Wynagrodzenia w sektorze elektromobilności
Struktura wynagrodzeń w sektorze elektromobilności wykazuje znaczące różnice w zależności od regionu i specjalizacji. W Polsce średnie wynagrodzenie inżyniera zajmującego się projektowaniem systemów dla pojazdów elektrycznych kształtuje się w przedziale od 12 000 do 18 000 zł brutto miesięcznie. Specjaliści ds. baterii, posiadający doświadczenie w projektach badawczo-rozwojowych o zasięgu międzynarodowym, mogą osiągać pensje powyżej 20 000 zł brutto. Technik serwisowy, specjalizujący się w diagnostyce i naprawie systemów wysokiego napięcia, otrzymuje wynagrodzenie rzędu 7 000–10 000 zł brutto, przy czym certyfikowani eksperci negocjują wyższe stawki.
Na arenie europejskiej wynagrodzenia są zdecydowanie wyższe. Niemieccy inżynierowie elektromobilności otrzymują roczne wynagrodzenia rzędu 60 000–90 000 euro, natomiast specjaliści ds. rozwoju baterii mogą liczyć na pensje przekraczające 120 000 euro rocznie. W państwach skandynawskich, gdzie koszty życia są podwyższone, wynagrodzenia ekspertów osiągają nawet 150 000 euro rocznie. Na rynku amerykańskim firmy takie jak Tesla czy Ford, dzięki programowi Inflation Reduction Act, inwestują ogromne budżety, co pozwala inżynierom w Dolinie Krzemowej osiągać wynagrodzenia powyżej 150 000 dolarów rocznie.
Wpływ polityki i regulacji na rynek pracy
Rozwój elektromobilności jest ściśle powiązany z regulacjami na szczeblu krajowym i międzynarodowym. Unia Europejska, dążąc do osiągnięcia neutralności klimatycznej, zapowiedziała zakaz sprzedaży nowych pojazdów spalinowych od 2035 roku, co przyspiesza inwestycje w technologie EV. Państwa członkowskie wdrażają programy wsparcia – dotacje, ulgi podatkowe i subsydia – które stymulują rozwój sektora oraz tworzenie nowych miejsc pracy. W Stanach Zjednoczonych, dzięki programowi Inflation Reduction Act, miliardy dolarów są przeznaczane na wsparcie produkcji pojazdów elektrycznych, co znacząco wpływa na rozwój zatrudnienia w takich firmach jak Tesla, General Motors i Ford.
Dodatkowo, regulacje dotyczące recyklingu baterii oraz ograniczenia dostępu do kluczowych surowców, jak lit czy kobalt, wymuszają rozwój nowych stanowisk związanych z odzyskiem i ponownym wykorzystaniem materiałów. Takie rozwiązania mają kluczowe znaczenie dla zrównoważonego rozwoju sektora, jednocześnie tworząc nowe możliwości zatrudnienia dla specjalistów ds. inżynierii materiałowej i chemii.
Wyzwania i bariery na rynku pracy
Mimo dynamicznego wzrostu zatrudnienia sektor elektromobilności stoi przed szeregiem wyzwań. Jednym z najważniejszych problemów jest niedobór wysoko wykwalifikowanej kadry, która jest w stanie sprostać wymaganiom intensywnie rozwijających się technologii. W Polsce obserwuje się również odpływ talentów do krajów Europy Zachodniej, gdzie wynagrodzenia są znacznie wyższe, co zmusza krajowe przedsiębiorstwa do inwestowania w szkolenia i programy przekwalifikowujące. Dodatkowo, restrukturyzacja tradycyjnych segmentów motoryzacyjnych, takich jak produkcja silników spalinowych, wiąże się z koniecznością implementacji programów społecznych dla osób tracących dotychczasowe miejsca pracy, co generuje wysokie koszty restrukturyzacyjne i społeczne.
Tendencje zatrudnienia w Polsce
Sektor elektromobilności w Polsce rozwija się w bardzo szybkim tempie. W 2022 roku zagraniczne inwestycje w tej branży przekroczyły 3,7 miliarda euro, z czego około 1,4 miliarda euro zostało przeznaczone na projekty ściśle związane z elektromobilnością. W wyniku tych działań powstało już około 15 tysięcy miejsc pracy, a prognozy wskazują na dalszy dynamiczny wzrost. Raporty PAIH wskazują, że do końca 2022 roku planowano realizację 21 dodatkowych projektów inwestycyjnych, mających utworzyć kolejne 7 tysięcy miejsc pracy. Regiony takie jak Dolny Śląsk, Śląsk, Wrocław, Poznań i Katowice intensywnie przyciągają inwestorów, stając się kluczowymi centrami produkcyjnymi oraz badawczo-rozwojowymi w zakresie technologii EV.
Analizy rynkowe wskazują, że dalszy rozwój sektora elektromobilności w Polsce będzie ściśle związany z postępem technologicznym i wzrostem zainteresowania zielonymi technologiami. Przewiduje się, że struktura zatrudnienia w najbliższych latach ulegnie znacznemu rozszerzeniu, zwłaszcza w obszarach zaawansowanych technologii, takich jak inteligentne systemy zarządzania energią, cyberbezpieczeństwo oraz technologie recyklingu baterii. W efekcie, Polska może stać się jednym z liderów europejskiej transformacji motoryzacyjnej, co przyczyni się do dalszej dywersyfikacji i wzrostu jakości miejsc pracy.
Na skutek zmian w przemyśle, szacuje się, że trzeba będzie przekwalifikować i przeszkolić około 170 tysięcy pracowników związanych z motoryzacją. Zatem sprawą krytyczną jest wsparcie ze strony inwestorów i subsydia państwowe, które pomogą w rozwoju rynku samochodów elektrycznych. Konieczny jest też rozwój oferty edukacyjnej w kierunku nowej mobilności i przygotowywanie młodych ludzi do bycia kompetentnymi i wartościowymi pracownikami. W „Prognozie zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy 2024”, opublikowanej przez Departament Strategii, Kwalifikacji i Kształcenia Zawodowego podlegający pod Ministerstwo Edukacji Narodowej dominują zawody związane z energetyką, mechaniką i automatyką. W 2024r. po raz pierwszy na tej liście pojawił się zawód – technik elektromobilności.
„Raport Branżowy Bilans Kapitału Ludzkiego dla branży motoryzacja i elektromobilność wskazuje na rosnącą popularności pojazdów elektrycznych oraz hybrydowych spowodowaną wzrostem świadomości proekologicznej społeczeństwa. Popularyzacja elektromobilności w Polsce postępuje w szybkim tempie, stale dostosowując się do potrzeb, jakie bezpośrednio kształtuje rynek oraz społeczeństwo. Ponadto, istotny wpływ na rozwój elektromobilności mają działania podejmowane na szczeblu Unii Europejskiej, w zakresie prośrodowiskowego kształtowania modelu transportowego w państwach członkowskich. Oznacza to, że zakres prac w zawodzie technik elektromobilności będzie zwiększał się w sektorze motoryzacyjnym oraz będzie wymagał stałej transformacji kompetencyjnej w najbliższych latach.” – czytamy w komunikacie MEN.
Perspektywy na przyszłość
Prognozy na nadchodzące lata wskazują, że sektor elektromobilności będzie nadal odgrywał istotną rolę w globalnej gospodarce. Wsparcie inwestycyjne, rosnące wymagania technologiczne oraz regulacje środowiskowe stworzą warunki sprzyjające dalszemu wzrostowi zatrudnienia. Polska, z dynamicznie rozwijającym się rynkiem produkcji baterii i komponentów do pojazdów elektrycznych, ma szansę na dwukrotne zwiększenie liczby miejsc pracy do 2030 roku. Kluczowym elementem tego wzrostu będzie inwestycja w edukację i szkolenia specjalistyczne, które pozwolą na szybkie dostosowanie kadr do nowych realiów technologicznych.
Firmy działające w sektorze elektromobilności będą zmuszone do ciągłego podnoszenia kwalifikacji swoich pracowników oraz wdrażania nowoczesnych rozwiązań organizacyjnych, aby sprostać rosnącym wymaganiom rynku. Współpraca między sektorem prywatnym a instytucjami edukacyjnymi oraz programy rządowe mają kluczowe znaczenie dla budowania kompetencji niezbędnych w erze transformacji technologicznej. Ostatecznie, przyszłość zatrudnienia w elektromobilności będzie zależała od zdolności do integracji nowoczesnych technologii z tradycyjnymi strukturami produkcyjnymi, co uczyni ten sektor jednym z głównych motorów globalnej gospodarki.
– Polska jest nadal atrakcyjnym rynkiem dla inwestorów, ale nie tak atrakcyjnym, jak jeszcze kilkanaście lat temu. Gdy weszliśmy do UE, firmy z zagranicznym kapitałem zyskały wiele ułatwień. Dzisiaj z kolei toczą się dyskusje o narodowości kapitału i patriotyzmie gospodarczym. Jednocześnie mamy jednak sporo zapytań od zagranicznych koncernów zainteresowanych warunkami implementowania projektów związanych z elektromobilnością w Polsce. Zazwyczaj są to inwestorzy związani z produkcją baterii i komponentów do baterii do samochodów elektrycznych. Rozmawiając o elektromobilności, często skupiamy się na samochodach, ale warto zwrócić uwagę na to, że pandemia wpłynęła również na 30-procentowy wzrost sprzedaży rowerów elektrycznych – podsumowuje Dagmara Żuromska, Strategic Business Development Manager w Randstad Polska.
Rok 2025 to czas intensywnych zmian na rynku pracy, szczególnie w sektorze elektromobilności, który zyskuje na znaczeniu zarówno w Polsce, jak i na arenie międzynarodowej. Dzięki znaczącym inwestycjom, precyzyjnie ukierunkowanym programom rządowym i rosnącemu zapotrzebowaniu na zaawansowane technologie, branża ta generuje nowe, wysoko wykwalifikowane miejsca pracy. Inżynierowie, technicy, specjaliści ds. oprogramowania oraz eksperci ds. recyklingu baterii odgrywają kluczową rolę w napędzaniu rozwoju sektora, co potwierdzają konkretne dane liczbowe oraz analizy rynkowe.
Polska, intensywnie inwestująca w technologie elektromobilne, umacnia swoją pozycję na europejskiej mapie przemysłu motoryzacyjnego. Dynamiczny rozwój zakładów produkcyjnych i centrów badawczo-rozwojowych w regionach Dolnego Śląska, Śląska, Wrocławia, Poznania i Katowic przyciąga inwestorów, a prognozy wskazują na dalszy, gwałtowny wzrost zatrudnienia. Mimo wyzwań, takich jak niedobór wykwalifikowanej kadry oraz konieczność restrukturyzacji tradycyjnych segmentów przemysłu, sektor elektromobilności stanowi perspektywę nie tylko dla rozwoju technologicznego, ale i dla tworzenia stabilnych, dobrze płatnych miejsc pracy.
Maksym Berger
