Barometr Nowej Mobilności 2022/23” to już 6. edycja cyklicznego opracowania PSPA zawierającego wnioski z badania opinii społecznej dotyczącego elektromobilności, w tym potencjału zakupowego Polaków w zakresie nabywania samochodów elektrycznych oraz ich preferencji związanych z infrastrukturą ładowania. Barometr powstał na podstawie odpowiedzi od 1515 respondentów uzyskanych od grupy polskich kierowców, którzy realnie rozważają zakup nowego pojazdu w okresie najbliższych 3 lat. Badanie zostało zrealizowane w dniach 18/11/2022 – 30/11/2022 r.
Nowa Mobilność
Nowa Mobilność to usługi transportu umożliwiające przemieszczanie się przy użyciu współdzielonych pojazdów w zorganizowanym systemie informatycznym, stanowiące uzupełnienie tradycyjnego transportu zbiorowego oraz realizujące ideę zrównoważonej mobilności.
Jest to obecnie dynamicznie rozwijająca się, nowoczesna forma zaspokojenia potrzeb mieszkańców w zakresie przemieszczania się, polegająca na samodzielnym wypożyczaniu lub zamawianiu za pomocą aplikacji mobilnych różnych typów pojazdów: samochodów oraz dwukołowych pojazdów małych rozmiarów (skuterów, rowerów, hulajnóg itp.).
Podejście Polaków do nowych form mobilności
Polacy, wybierając inną formę transportu niż prywatny samochód lub komunikacja zbiorowa, preferują w pierwszej kolejności najstarszą z dostępnych usług – Taxi (43%). Udział tej formy dominuje zwłaszcza wśród starszych grup pokoleniowych.
Sytuacja ta jest odmienna w przypadku kolejnych pozycji takich jak systemy rowerów miejskich oraz mobilności na żądanie. Usługi te cieszą się niemal równie wysokim zainteresowaniem (odpowiednio 38 i 36% wskazań), a wybierane są głównie przez najmłodsze grupy pokoleniowe.
Wyzwaniem rozwoju Nowej Mobilności jest zapewnienie sprawnego i rozbudowanego systemu mobilności, który dopasuje się do oczekiwań większości mieszkańców miast. W tym wypadku kluczowy kamieniem milowym będzie rozwój aplikacji MaaS (Mobility-as-a-Service), która pozwoli zintegrować cały system komunikacji w jednej aplikacji, usprawniając przemieszczanie się mieszkańców oraz optymalizując koszty do potrzeb.
Przy takich założeniach aż 63% Polaków byłoby skłonnych zrezygnować z posiadania własnego samochodu, co wskazuje ogromny potencjał nowych form mobilności na drodze do poprawy jakości życia w miastach poprzez dekarbonizacje transportu, zmniejszenie ruchu ulicznego oraz zwiększenie przestrzeni bytowej mieszkańców.
Podejście Polaków do nowych form mobilności
Rezygnując z posiadania prywatnego samochodu Polacy w pierwszej kolejności chcieliby mieć możliwość skorzystania z wypożyczalni rowerów miejskich (24%).
Jest to najtańsza, często darmowa forma transportu, która jednoczenie pozwala na szybki transport.
Ważnym czynnikiem, który może stanowić zachętę do rezygnacji z prywatnego samochodu, będzie koszt miesięcznego, zintegrowanego transportu. Aż 53% Polaków uważa, że nie powinien być wyższy niż 200 zł, co jest dużym wyzwaniem.
Obecnie, przykładowo cena miesięcznego biletu ZTM w Warszawie to koszt 110 zł (strefa 1) lub 180 zł (strefa 1+2).
Polacy a carsharing
Co czwarty Polak (28%) mający dostęp do usług carsharingu deklaruje, że korzysta z takiej formy mobilności, z czego łącznie aż 41% wskazuje, że robi to codziennie (12%) lub kilka razy w tygodniu (29%). Głównym powodem braku zainteresowania usługami współdzielenia samochodów wśród Polaków, którzy mają dostęp do takich usług jest fakt posiadania przez nich prywatnego samochodu (65%), na kolejnych miejscach znajdują się wysokie koszty (20%) oraz obawa o potencjalne konsekwencje wynikające z uszkodzenia pojazdu (10%).
Elektryczne samochody w carsharingu
Jak wynika z raportu „6 lat carsharingu w Polsce” opublikowanego przez Mobilne Miasto, samochody w pełni elektryczne stanowią ok 3,5% floty wszystkich pojazdów dostępnych w polskich systemach carsharingu. Choć odsetek ten jest niewielki, wśród respondentów badania korzystających z usług współdzielonych samochodów i którzy mają dostęp do elektrycznych samochodów współdzielonych, aż 69% zadeklarowało, że zdarza im się wybierać pojazdy zeroemisyjne. Co ważne, wśród tych osób samochody te cieszą się dużym zainteresowaniem. Niemal co druga osoba wybiera samochód elektryczny, gdy tylko ten jest w pobliżu, co piąta korzysta praktycznie tylko z takich samochodów oraz niemal co druga osoba odbywa średnio co drugi przejazd samochodem bezemisyjnym.
Głównym powodem, dla którego Polacy nie sięgają po elektryczne samochody w systemach carsharingu, jest brak ich dostatecznej dostępności. Aż 37% badanych wskazało, że nie zdarzyło się jeszcze, aby taki pojazd był w ich pobliżu.
Na kolejnym miejscu zaobserwowano brak dostatecznej wiedzy o elektromobilności, 18% badanych boi się o zasięg, a 17% nie wie jak się używa takich pojazdów. Kwestie finansowe znajdują się dopiero na czwartej pozycji z wynikiem zaledwie 14%.
Polacy a rowery miejskie
Chociaż wypożyczalnie miejskich rowerów są wskazywane przez respondentów na pierwszym miejscu wśród preferowanych w pierwszej kolejności form mobilności, z tego rodzaju transportu korzysta 40% badanych, co stanowi wynik identyczny jak w przypadku hulajnóg elektrycznych.
Głównym powodem, dla którego Polacy nie chcą korzystać z takiej formy mobilności, jest fakt posiadania prywatnego roweru (31%), a w dalszej kolejności brak takiej potrzeby (19%), ponadto 9% badanych wskazuje wprost, że nie lubi jeździć rowerem.
Polacy a wypożyczalnie skuterów
Jak wynika z badań Barometru, skutery wypożyczane na minuty cieszą się najmniejszą popularnością wśród społeczeństwa, korzysta z nich 25% badanych.
Głównym powodem braku zainteresowania tym rodzajem transportu jest brak umiejętności jazdy skuterem (30%) oraz brak takiej potrzeby (28%), ponadto 8% Polaków uważa to z niebezpieczne.
Polacy a wypożyczalnie hulajnóg elektrycznych
Z hulajnóg elektrycznych korzysta 40% badanych. Głównym powodem, dla którego 60% respondentów nie wybiera tej formy mobilności, jest brak umiejętności obsługi tego typu urządzeń (23%) oraz brak potrzeby (20%).
Ponadto, aż 13% Polaków uważa tę formę mobilności za niebezpieczną, a 8% za zbyt drogą.