W tym samym roku, podpisano Deklarację Miast na rzecz Rozwoju Elektromobilności, którą zainicjowało PSPA. Podpis pod Deklaracją złożyło ponad 30 włodarzy polskich miast, m.in. Wrocławia, Częstochowy, Kielc, Białej Podlaskiej, Lublina, Słupska, Warszawy, Wałbrzycha, Wejherowa, Olsztyna, Krakowa, Piekar Śląskich, Świętochłowic, Zielonej Góry, Suwałk, Nowego Sącza, Tczewa, Tarnowa, Piotrkowa Trybunalskiego, Łodzi, Puław, Ełku, Sosnowca, Torunia, Krosna i Kędzierzyna Koźla. Przedstawiciele samorządów zapowiedzieli stworzenie optymalnych warunków sprzyjających rozwojowi zrównoważonego transportu i aktywny udział w dialogu branżowym, przyczyniającym się do budowy flot pojazdów elektrycznych i infrastruktury ładowania.
W 2021 r. wspólnymi siłami PSPA oraz Unii Metropolii Polskich (UMP), utworzono Koalicję Miast na rzecz rozwoju Stref Czystego Transportu, do której dołączyła Górnośląsko-Zagłębiowska metropolia (GZM). Inicjatywa stworzyła grunt do budowy kompetencji w obszarze tworzenia czystych i przyjaznych dla mieszkańców aglomeracji. Wraz z UMP, GZM oraz przedstawicielami samorządów opracowano propozycje kluczowych zmian przepisów Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, aby możliwe było tworzenie Stref zarówno efektywnych, jak i społecznie akceptowalnych.
Kolejnym działaniem PSPA na rzecz przyspieszenia rozwoju SCT było zawiązanie Komitetu Samorządowego PSPA, który rozpoczął swoją działalność w 2021 r. Powstałe szerokie forum współpracy miast w zakresie rozwoju nowej mobilności. Do tej pory odbyło się 9 posiedzeń Komitetu, które skutkowały ponad 18 godzinami obrad, w których łącznie wzięło udział 168 uczestników. W skład komitetu wchodzi już kilkadziesiąt polskich samorządów, w tym: Unia Metropolii Polskich, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Bydgoszcz, Bytom, Częstochowa, Elbląg, Gdańsk, Gdynia, Gliwice, Gorzów Wielkopolski, Katowice, Kielce, Koszalin, Kraków, Lublin, Łódź, Opole, Olsztyn, Poznań, Rzeszów, Sosnowiec, Szczecin, Toruń, Warszawa, Wałbrzych, Włocławek, Wrocław, Zabrze i Zielona Góra.
W ramach prac Komitetu Samorządowego PSPA, wspólne z Unią Metropolii Polskich, Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią i Polskim Alarmem Smogowym zgłoszono m.in. uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie wzoru nalepki dla pojazdów uprawnionych do wjazdu do strefy czystego transportu. Postulaty objęły zmianę wzoru graficznego nalepek i wzrost uniwersalności takich oznaczeń. W piśmie skierowanym do resortu przedstawione zostały uwagi do projektu rozporządzenia oraz bardzo przejrzysta i nawiązująca bezpośrednio do rozwiązań innych państw Unii Europejskiej grafika, która ma charakter ponadlokalny.
Zdobyta wiedza pozwoliła na opracowanie raportu pt. „Kompendium tworzenia Stref Czystego Transportu – Najlepsze praktyki”, którego premiera odbyła się podczas Kongresu Nowej Mobilności. Opracowanie stanowi zbiór wiedzy w temacie efektywnego wdrażania SCT. Treść raportu porusza wszystkie kluczowe kwestie w zakresie wdrażania stref czystego transportu w polskich miastach, od legislacji, przez badania emisji, opinii społecznej, efektywne planowanie samej implementacji, konsultacje społeczne, aż do momentu przyjęcia uchwały.
Aktualnie PSPA wraz z samorządowymi partnerami przygotowuje propozycje zmian Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, których celem jest uelastycznienie obecnych przepisów w nawiązaniu do rozwiązań stosowanych w krajach zachodniej Europy. Postulaty mają na celu zarówno odciążenie samorządów, jak i ułatwienie korzystania ze Stref samym mieszkańcom. Zakładają m.in. możliwość dopuszczenia przez radę gminy (w uchwale ustanawiającej strefę czystego transportu) wjazdu do SCT niezależnie od godziny za opłatą (w tym abonamentową), wprowadzenie alternatywnego rozwiązania umożliwiającego weryfikację uprawnień do wjazdu do SCT w postaci systemu teleinformatycznego, czy też rezygnację z ograniczenia możliwości poboru opłat za wjazd do SCT jedynie do 3 lat od dnia jej ustanowienia.
– Naszym celem jest popularyzacja zeroemisyjnego transportu oraz promowanie dobrych praktyk, które przyczyniają się do poprawy jakości powietrza, a tym samym ochrony klimatu. Wspieramy samorządy w procesie dekarbonizacji transportu na każdym możliwym etapie – mówi Maciej Mazur, Dyrektor Zarządzający PSPA.
Jedną z ostatnich realizacji PSPA jest strategiczna współpraca projektowa z Wrocławiem, która obejmuje m.in. opiekę nad przebiegiem badań emisji na terenie miasta, stworzenie dokumentu zawierającego rekomendacje PSPA dotyczące projektowanej Strefy Czystego Transportu, konsultacje w zakresie obecnej legislacji oraz planowanych zmian prawnych, asystę podczas procesu projektowania Strefy i konsultacje wdrażanych rozwiązań.
Wśród inicjatyw PSPA na rzecz ustanawiania Stref w Polsce należy także wymienić organizację dwóch edycji szkoleń „Elektromobilność w praktyce”. W ramach ogólnopolskiego cyklu, skierowanego do przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego, przeszkolono ponad 2500 polskich urzędników i przedstawicieli przedsiębiorstw komunalnych. Wyjazdowe szkolenia odbyły się w ponad 30 polskich miastach oraz online.
PSPA realizuje ponadto dialog merytoryczny w przedmiocie Stref w ramach wielu wydarzeń, organizowanych przez Stowarzyszenia. Głównym z nich jest Kongres Nowej Mobilności, który co roku gromadzi setki samorządowców. Jest to największe w Europie Środkowo-Wschodniej wydarzenie poświęcone elektromobilności i tematom pokrewnym. W jego trakcie, odbywa się każdorazowo zarówno posiedzenie Komitetu Samorządowego, w celu promocji jego działań, jak i Debata prezydencka.
Organizacja wydaje także raporty bezpośrednio wpływające na zainteresowanie miast i jego mieszkańców zeroemisyjnymi technologiami w transporcie, w tym m.in.:
