W raporcie „Autonomous Trucks 2024-2044: Technologies, Trends, Forecasts”, autorstwa firmy IDTechEx przeprowadzono kompleksową analizę całkowitego kosztu posiadania (TCO – Total Cost of Ownership – przyp. red.) w zależności od poziomu autonomii i rodzaju napędu, skupiając się na strukturze tych kosztów w Chinach i USA. Analiza uwzględnia różnice w kosztach zakupu, utrzymania oraz eksploatacji między tymi rynkami.
Różnice w kosztach operacyjnych między Chinami a USA
W analizie TCO różnych typów autonomicznych ciężarówek w Chinach i USA IDTechEx zidentyfikowało kilka kluczowych czynników wpływających na różnice w kosztach:
- Koszty zakupu: dla średniozaawansowanych ciężarówek o poziomie autonomii 0 (pojazdy nieautonomiczne) koszt zakupu w Chinach wynosi około 70 000 USD, podczas gdy w USA jest to 114 286 USD, co stanowi różnicę o 63%. Wynika to z niższych kosztów produkcji, większej skali rynku oraz niższych kosztów pracy w Chinach. Ponadto, duży popyt na ciężarówki w Chinach obniża koszty jednostkowe dzięki efektowi skali.
- Zaawansowane pojazdy autonomiczne: w przypadku ciężarówek o poziomie autonomii 2/3 koszt zakupu w Chinach wynosi 112 000 USD, a w USA 214 286 USD, co stanowi różnicę o 91%. Wyższe koszty w USA wynikają z bardziej rygorystycznych przepisów, które wymagają wyższego poziomu zaawansowania technicznego i bezpieczeństwa. W przypadku ciężarówek autonomicznych poziomu 4 koszty zakupu wynoszą 250 000 USD w Chinach i 450 000 USD w USA.
- Platformy elektryczne: koszt zakupu elektrycznych ciężarówek autonomicznych poziomu 4 w dużej mierze zależy od rozmiaru baterii. Ceny akumulatorów litowo-jonowych wynoszą od 160 do 200 USD za kWh, co dla ciężarówki o średnim zasięgu z baterią 150 kWh oznacza koszt ponad 25 000 USD, a dla ciężarówki ciężkiej z baterią 400 kWh ponad 65 000 USD. Chiny zdominowały rynek pojazdów elektrycznych dzięki optymalizacji kosztów materiałów baterii oraz rozbudowanym łańcuchom dostaw. Subwencje rządowe oraz efekt skali dodatkowo obniżają koszty zakupu pojazdów elektrycznych w Chinach. Z kolei w USA, mimo rosnącego rynku pojazdów elektrycznych, brakuje dodatkowo rozbudowanej infrastruktury i wsparcia politycznego, co prowadzi do wyższych kosztów zakupu i eksploatacji.
Porównanie kosztów paliwa i energii
Koszty paliwa są kolejnym istotnym czynnikiem wpływającym na TCO. Dla ciężarówek poziomu 0 koszty paliwa w Chinach wynoszą 371 429 USD, a w USA 336 576 USD. Wyższe koszty w Chinach wynikają z wyższych podatków na paliwo, które mogą wynosić nawet 48% ceny. W USA ceny paliwa są bardziej zmienne, ale niższe dzięki znormalizowanym podatkom.
W przypadku elektrycznych ciężarówek poziomu 4 koszty energii w Chinach wynoszą 141 780 USD, a w USA 177 480 USD. Różnice te wynikają nie tylko z cen energii elektrycznej, ale także z dostępności infrastruktury ładowania oraz kosztów generacji energii.
Wpływ napędów elektrycznych na TCO
W porównaniu do tradycyjnych silników spalinowych, ciężarówki elektryczne z czasem będą wykazywać przewagę kosztową. Koszty energii elektrycznej są bardziej stabilne, a dalszy rozwój zielonej energii może obniżyć je w przyszłości. IDTechEx prognozuje, że do 2030 roku średnia cena za baterie spadnie do około 100 USD za kWh, co znacząco obniży koszt nabycia pojazdów EV.
Elektryczne ciężarówki mają również niższe koszty utrzymania niż pojazdy spalinowe ze względu na większą niezawodność silników elektrycznych oraz systemów baterii. Dodatkowo, zmniejszona emisja CO2 może przynieść korzyści w postaci ulg podatkowych lub zwolnień z opłat związanych z emisją, co dodatkowo obniży całkowity koszt posiadania. Poprawa żywotności baterii, gęstości energii oraz skrócenie czasu ładowania w przyszłości jeszcze bardziej zwiększy konkurencyjność ekonomiczną ciężarówek elektrycznych – argumentują autorzy raportu.
Należy także podkreślić, że dzięki wiodącej pozycji na rynku pojazdów elektrycznych i silnemu wsparciu rządowemu, Chiny prawdopodobnie utrzymają niższe koszty nabycia elektrycznych ciężarówek w krótkim i średnim okresie, co będzie sprzyjać ich dalszemu upowszechnieniu na chińskim rynku.
OW