Globalny rynek elektrycznych maszyn budowlanych
Według raportu Fortune Business Insights, wartość globalnego rynku elektrycznych maszyn budowlanych w 2023 roku oszacowano na 10,16 miliarda USD. Prognozy wskazują, że rynek ten wzrośnie z 12,04 miliarda USD w 2024 roku do 57,95 miliarda USD w 2032 roku, co oznacza imponującą roczną stopę wzrostu (CAGR) na poziomie 21,7%. Dla porównania, z szacunków tej samej firmy wynika, że ogólna wartość globalnego rynku maszyn budowlanych w 2022 roku wyniosła 142,39 miliarda USD, a prognozy wskazują, że wzrośnie z 151,60 miliarda USD w 2023 roku do 237,66 miliarda USD do 2030 roku, co oznacza roczną stopę wzrostu (CAGR) na poziomie 6,6%. Region Azji i Pacyfiku zdominował rynek maszyn budowlanych, osiągając w 2022 roku 41,45% udziału.
Rynek obejmuje szeroki zakres sprzętu, takiego jak koparki, ładowarki, dźwigi, spycharki oraz maszyny specjalistyczne, takie jak koparki do rowów i zagęszczarki, które są wykorzystywane w budownictwie, górnictwie, transporcie materiałów oraz różnych innych zastosowaniach przemysłowych. Obniżki kosztów produkcji baterii, wynikające z postępów technologicznych, przyczyniły się do spadku cen akumulatorów litowo-jonowych. Dzięki temu elektryczne maszyny budowlane stają się coraz bardziej przystępne cenowo i konkurencyjne w stosunku do tradycyjnych, zasilanych silnikami diesla.
Przyszłość, która szybko nadchodzi
Elektryfikacja maszyn budowlanych stanowi odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie na zrównoważony rozwój oraz redukcję emisji CO2. Branża budowlana, której maszyny tradycyjnie były napędzane silnikami spalinowymi (głównie diesla), staje się jednym z kluczowych obszarów transformacji w kierunku czystszych technologii. Elektryczne maszyny budowlane oferują nie tylko znaczące korzyści ekologiczne, ale także operacyjne. Mniejsze emisje hałasu, brak emisji spalin i niższe koszty utrzymania to tylko niektóre z ich zalet.
Rozwój elektrycznych maszyn budowlanych jest wspierany przez liczne regulacje prawne wprowadzane na całym świecie, szczególnie w Europie. Unia Europejska dąży do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku, a sektor budowlany, jako jeden z największych emitentów dwutlenku węgla, jest poddawany coraz większej presji, aby zredukować swoją emisję. Przykładem tego jest wprowadzenie bardziej rygorystycznych norm emisji dla maszyn budowlanych w ramach przepisów dotyczących emisji spalin w UE (tzw. Stage V).
W wielu miastach europejskich już teraz funkcjonują ograniczenia dotyczące wjazdu na tereny budowy maszyn spalinowych, zwłaszcza w centrach miast, gdzie poziom hałasu i emisji musi być ściśle kontrolowany. Takie regulacje stymulują zainteresowanie elektrycznymi maszynami, które pozwalają firmom budowlanym spełniać surowe normy środowiskowe bez utraty efektywności operacyjnej.
Typy elektrycznych maszyn budowlanych
Na rynku dostępne są już liczne typy elektrycznych maszyn budowlanych, obejmujące:
Elektryczne koparki – Jednymi z pierwszych elektrycznych maszyn budowlanych wprowadzone na rynek były koparki. Ich popularność wynika z faktu, że pracują na placach budowy o dużych wymogach środowiskowych, takich jak centra miast, gdzie niski poziom hałasu i brak emisji są kluczowe.
Elektryczne ładowarki kołowe – Te maszyny, niezbędne do przenoszenia materiałów, zyskują na popularności w formie elektrycznej. Ze względu na niskie zapotrzebowanie na konserwację (brak silnika spalinowego i skomplikowanych układów hydraulicznych), oferują atrakcyjne warunki ekonomiczne.
Elektryczne walce drogowe – Walce drogowe są kluczowymi maszynami w budowie i remontach dróg. Ich elektryczne odpowiedniki oferują bezpieczną i ekologiczną alternatywę, eliminując potrzebę spalinowych silników.
Elektryczne minikoparki – Te maszyny są idealne do pracy w ciasnych przestrzeniach, takich jak place budowy w centrach miast, gdzie cisza i czyste powietrze są priorytetem.
Czym różnią się od tradycyjnych?
Maszyny elektryczne różnią się od spalinowych przede wszystkim źródłem energii oraz systemem napędu. W tradycyjnych maszynach budowlanych dominują silniki diesla, które generują duże ilości spalin i hałasu. Elektryczne odpowiedniki opierają się na akumulatorach litowo-jonowych lub nowoczesnych systemach magazynowania energii, co nie tylko eliminuje emisje CO2, ale również zmniejsza drgania oraz hałas generowany przez maszyny.
Inną istotną różnicą są koszty operacyjne. Elektryczne maszyny mają mniej ruchomych części, co oznacza mniejszą potrzebę na konserwację. W dłuższym okresie koszty eksploatacji mogą być niższe, mimo że cena zakupu tych maszyn jest obecnie wyższa niż ich odpowiedników spalinowych. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę rosnące wymagania regulacyjne związane z emisjami, koszty te mogą się z czasem wyrównać.
Czołowi producenci elektrycznych maszyn budowlanych
W odpowiedzi na globalne trendy związane z dekarbonizacją, wielu znanych producentów maszyn budowlanych zaczęło inwestować w rozwój elektrycznych wersji swoich urządzeń. Poniżej znajduje się lista najważniejszych graczy na rynku:
Volvo Construction Equipment (Volvo CE)
Volvo CE jest jednym z liderów w produkcji elektrycznych maszyn budowlanych. W ich ofercie znajduje się m.in. koparka elektryczna EC230 Electric oraz elektryczna ładowarka kołowa L25 Electric.
Volvo mocno stawia na rozwój tej technologii, a ich maszyny zyskały uznanie za wysoką wydajność i niezawodność.
Caterpillar
Caterpillar, znany gigant branży budowlanej, również wszedł na rynek maszyn elektrycznych. Model Cat 301.9 Electric to prototypowa minikoparka, która zyskała popularność dzięki swojej zwrotności i ekologicznemu napędowi. Caterpillar inwestuje również w rozwój autonomicznych i półautonomicznych maszyn.
Komatsu
Japoński producent wprowadził na rynek kilka modeli elektrycznych maszyn, takich jak PC30E-5, kompaktowa koparka o napędzie elektrycznym. Komatsu rozwija również technologię ładowania dynamicznego, co pozwoli na zasilanie maszyn bez potrzeby ich przestoju.
JCB
Brytyjski producent JCB wprowadził elektryczną wersję popularnej minikoparki 19C-1E, która zdobyła uznanie na rynku dzięki swojej wydajności i długiemu czasowi pracy na jednym ładowaniu. JCB stawia na innowacje w zakresie efektywności energetycznej i szybkiego ładowania swoich urządzeń.
Hitachi Construction Machinery
Hitachi to kolejny kluczowy gracz, który mocno inwestuje w rozwój elektrycznych maszyn budowlanych. Model ZX55U-6EB, elektryczna koparka średniej wielkości, jest przykładem nowoczesnej technologii, która zyskuje popularność w Europie i Azji.
Elektryczne ciężarówki na budowach
Obok elektryfikacji sprzętu budowlanego, równie ważnym aspektem jest elektryfikacja ciężarówek dostarczających materiały na plac budowy. Elektryczne ciężarówki oferują podobne korzyści co maszyny budowlane – brak emisji spalin oraz ciszę, co ma szczególne znaczenie w miastach i obszarach o wysokim poziomie zanieczyszczenia powietrza. W ostatnich latach producenci, tacy jak Volvo Trucks, Scania, Daimler czy MAN, wprowadzili na rynek elektryczne ciężarówki, które są zdolne do transportu ciężkich ładunków, takich jak prefabrykaty betonowe, stal, piasek czy kruszywa. Przykładowo, Volvo FH Electric jest w stanie przewozić ładunki o masie do 44 ton na odległości do 300 km, co czyni go idealnym rozwiązaniem na budowy miejskie i podmiejskie.
W transporcie ciężkim zmiany nie zachodzą tak dynamicznie jak w segmencie samochodów osobowych, ale wyraźnie widać, że szybko się rozwija i proponuje coraz bardziej konkurencyjne rozwiązania. Według raportu „Elektryczna przyszłość samochodów ciężarowych” firmy EFL, do 2035 roku znakomita większość – aż 99,8% – nowych elektrycznych samochodów ciężarowych będzie tańszych w eksploatacji od tych z silnikami diesla. Co więcej przeprowadzona przez nich analiza pokazuje, że 97% ciężarówek nie pokonuje dziennie dystansu większego niż 800 km. Zakładając, że kierowca i tak w ciągu dnia odbywa przysługującą mu 45-minutową przerwę, to ten dystans jest jak najbardziej w zasięgu pojazdów elektrycznych.
Przyszłość rynku
Perspektywy rozwoju rynku elektrycznych maszyn budowlanych są obiecujące. W miarę jak technologia akumulatorów rozwija się, przewiduje się, że zasięg i wydajność elektrycznych maszyn będą stopniowo rosły, co pozwoli na ich szersze zastosowanie w większych projektach budowlanych.
Wprowadzenie technologii autonomicznych maszyn w połączeniu z elektryfikacją również otwiera nowe możliwości. Autonomiczne koparki czy ładowarki kołowe mogą pracować efektywnie przez całą dobę, minimalizując potrzebę przerw na ładowanie, ponieważ korzystają z zaawansowanych systemów ładowania indukcyjnego lub ładowania podczas pracy. Wraz z rosnącą liczbą elektrycznych maszyn i pojazdów, rozwój mobilnych stacji ładowania oraz możliwość zasilania maszyn bezprzewodowo może odegrać kluczową rolę w przyszłości.
Rynek elektrycznych maszyn budowlanych znajduje się w fazie dynamicznego rozwoju. Inwestycje w elektromobilność w branży budowlanej wynikają nie tylko z potrzeby redukcji emisji CO2, ale także z rosnącej presji regulacyjnej oraz zapotrzebowania na bardziej efektywne operacje. Czołowi producenci, tacy jak Volvo, Caterpillar czy Komatsu, już teraz oferują zaawansowane modele elektrycznych maszyn, a stopniowo, ich oferta oraz innych producentów, wraz z technologicznym postępem i wspomnianym spadkiem cen baterii, będzie się powiększać, stając się coraz bardziej konkurencyjna w stosunku do maszyn w większości wyposażonych w silniki Diesla. Stopniowa wymiana parku maszynowego w segmencie maszyn budowlanych na bezemisyjne, będzie jednak rozłożona w czasie.
Maksym Berger
