Jaką powierzchnią leśną zarządzają dziś Lasy Państwowe (LP)?
Lasy Państwowe zarządzają blisko 77% lasów w Polsce, co stanowi powierzchnię ponad 7 mln ha.
Jakie samochody elektryczne użytkujecie?
Są to przede wszystkim osobowe samochody elektryczne: głównie KIA e-Soul i BMW i3, a także Hyundai Kona EV oraz Nissan e-NV200. Ponadto w Lasach Państwowych użytkowane są także elektryczne: motocykle, meleksy, a nawet rowery i hulajnogi (w ośrodkach leśnych związanych z turystyką, gdzie są one wypożyczane gościom ośrodków).
Ile jest pełnych elektryków (BEV)? Jaki jest ich procentowy udział w całej flocie LP?
25 pojazdów. Jest to ułamek procenta całej floty samochodów w Lasach Państwowych. Planujemy jednak, w ramach projektu „Las Energii” powiększyć naszą flotę w 2023 r. o około 50 szt. BEV.
Jakie to są marki i jakiego typu?
Marki i modele pojazdów, które są już użytkowane w LP przedstawiają się następująco:
- KIA e-SOUL miejski crossover
- BMW i3 Hatchback
- Nissan e-NV200 Van
- Hyundai Kona Electric
- Renault Kangoo Z.E. express
- Mercedes Benz EQV
- Opel Zafira-e Life Family
- Skoda Enyaq
Dlaczego takie, a nie inne? Co było kryterium wyboru?
O wyborze danych modeli decydują przede wszystkim techniczne parametry takie jak:
- pojemność akumulatora
- zużycie energii elektrycznej
- możliwości szybkiego ładowania
- realny zasięg pojazdu
- typ nadwozia
- pompa ciepła
- dostępność
- cena
- wyposażenie
W praktyce przekładają się one na bezpośrednie użytkowanie samochodu, począwszy od zasięgu wynikającego z dużej pojemności akumulatora czy niższych kosztów przeglądów okresowych, a skończywszy na znikomej awaryjności wskazanych BEV. Potwierdzają to opinie zbierane od użytkowników.
Ponadto przywiązujemy wagę do domykania obiegu materiałów wykorzystywanych w produkcji kupowanych przez nas elektryków. Zwracamy uwagę, jakie materiały są stosowane w pojazdach – na ile ich elementy zostały wykonane z surowców z recyklingu albo mogą być poddane recyklingowi po wycofaniu pojazdów z użycia. Jest dla nas również ważne, czy do produkcji danego auta została wykorzystana energia wyprodukowana z OZE.
Jak jest forma korzystania z pojazdów elektrycznych? Leasing, wynajem, gotówka?
Aktualnie wszystkie samochody są kupowane bezpośrednio na własność Lasów Państwowych.
Czy w procesie pozyskania BEV korzystacie z dofinansowania? Jeśli tak, to od kogo i jakiego typu?
Lasy Państwowe nie korzystały do tej pory z żadnych form dofinansowania, ale śledzimy możliwości w tym zakresie i nie wykluczamy korzystania z nich w przyszłości.
Proszę przedstawić plany zakupowe BEV na 2023 r. i lata kolejne.
Obecnie jesteśmy w trakcie realizacji postępowania przetargowego, w ramach którego planujemy zakup 50 szt. samochodów elektrycznych.
- 10 szt. samochodów 5-osobowych
- 20 szt. samochodów typu SUV
- 10 szt. samochodów 8-osobowych
- 10 szt. samochodów 9-osobowych
W 2023 r. planuje się ogłoszenie kolejnego przetargu na zakup samochodów osobowych oraz typu SUV z dostawą na rok 2024 w podobnej liczbie jak w roku 2023.
Rozmowa elektromobilni.pl z Jackiem Krzyżanowskim, Nadleśniczym w Lutówku
Jak terytorialnie na mapie Polski są „rozłożone” BEV-y? Czy są miejsca, gdzie są np. intensywniej użytkowane?
Najwięcej samochodów BEV jest użytkowanych w Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu oraz Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie.
Najstarsze samochody, które zostały przekazane do użytkowania w Lasach Państwowych (2018 r.) to 13 sztuk BMW i3. Trafiły one do Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych oraz jednostek Lasów Państwowych:
- RDLP w Gdańsku
- RDLP w Białymstoku
- RDLP w Lublinie
- RDLP w Łodzi
- RDLP w Poznaniu
- RDLP w Pile
- RDLP w Krakowie
- RDLP we Wrocławiu
- RDLP w Radomiu
- RDLP w Toruniu
- RDLP w Szczecinku
- RDLP w Zielonej Górze
- RDLP w Katowicach
- Nadleśnictwo Gdańsk z siedzibą w Gdyni
Następnym pojazdem BEV wprowadzonym do floty LP w 2018 r. jest Nissan e-NV200 Van, pojazd 5-miejscowy z bagażem – użytkowy, dla Nadleśnictwa Srokowa w Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie. Ostatnią marką, która została wprowadzona do floty LP w 2021 r. i 2022 r. jest miejski crossover Kia Soul w następujących nadleśnictwach:
- Nadleśnictwo Dębno, RDLP w Toruniu
- Nadleśnictwo Solec Kujawski, RDLP w Toruniu
- Nadleśnictwo Włocławek, RDLP w Toruniu
- Nadleśnictwo Dębno, RDLP w Szczecinie
- Nadleśnictwo Bogdaniec, RDLP w Szczecinie
- Zespół Składnic Stargard, RDLP w Szczecinie
- Nadleśnictwo Puławy, RDLP w Lublinie
- Nadleśnictwo Pisz, RDLP w Białystok
- Nadleśnictwo Sława Śląska, RDLP w Zielonej Górze
Jakie funkcje pełnią samochody elektryczne (patrolowe, dostawcze inne) i do kogo są przypisane (Leśniczy, Straż Leśna?)
Wszystkie auta są wykorzystywane do transportu osób, przemieszczania się na obszarze danej jednostki LP i w codziennej pracy przez leśników. Pomagają w wypełnianiu obowiązków w terenie, w lesie – podczas monitoringu obszarów leśnych, zadań związanych z ochroną lasu, weryfikacji prac leśnych, patroli straży leśnej itd.
Niektóre służą również do zadań związanych z obsługą ruchu turystycznego, np. w Wilczym Szańcu, który leży na terenie Nadleśnictwa Srokowo czy w arboretum w Nadleśnictwie Wirty. Samochody są wykorzystywane przez pracowników różnych szczebli.
Obecnie testujemy także wykorzystanie motocykli elektrycznych jako pojazdów przeznaczonych dla straży leśnej, w przypadku której cicha praca silnika pojazdu ma niebagatelne znaczenie.
Jakie zalety mają elektryki? Jakie wady?
Użytkowanie elektryków bardzo mocno koresponduje z warunkami pracy leśników, która odbywa się w przeważającej części na łonie przyrody, często na obszarach chronionych, cennych przyrodniczo.
Są to miejsca, w których takie cechy elektryków jak: cicha praca silnika (brak hałasu) czy nieemitowanie spalin – mają dodatkowe znaczenie. Elektromobilność idzie więc w parze z wrażliwością na aspekty przyrodnicze.
Leśnicy użytkujący elektryczne samochody SUVy zwracają także uwagę na to, że wykazują się one większą dzielnością w terenie w porównaniu z samochodami spalinowymi – ze względu na stały moment obrotowy silnika.Oczywiście nie pomijamy innych podstawowych zalet elektryków, takich jak zerowa emisja zanieczyszczeń, która stanowi priorytet w czasach kryzysu klimatycznego, stosunkowo niskie koszty ładowania, a także „czystsza” eksploatacja wynikająca z zastosowania mniejszej ilości olejów i smarów.
Jeśli chodzi o wady, to w pierwszych modelach były to oczywiście zasięg oraz brak punktów ładowania. Sieć ładowarek jednak rozwija się, a nowsze modele posiadają coraz lepsze parametry, chociażby w zakresie pojemności baterii, co pozwala na pokonywanie dłuższych tras.
Jakie są Wasze doświadczenia/przemyślenia z dotychczasowego użytkowania BEV?
Na pierwszym miejscu należy wymienić bardzo niskie koszty eksploatacyjne, następnie łatwość obsługi oraz bezawaryjność. W przeciągu kilku lat użytkowania naszych samochodów nie odnotowaliśmy żadnej poważniejszej usterki czy awarii. W autach elektrycznych nie mamy bowiem do czynienia z ok. 12 tysiącami części, a nawet z 6-krotnie mniejszą ich liczbą. Co więcej, są to części znacznie mniej obciążone eksploatacyjnie, a przez to trwalsze i wymagające znacznie rzadszej wymiany.
Doceniamy fakt, że nowe technologie i rozwiązania pozwalają coraz lepiej zarządzać zużyciem energii, przebiegiem pojazdów, czasem pracy. Naszym celem jest też budowa systemu zarządzania całą flotą pojazdów elektrycznych w formie elektronicznej, bez użycia dokumentacji papierowej charakterystycznej dla rozliczeń prowadzonych dla pojazdów spalinowych.
Zależy nam także, aby energia, którą ładowane są samochody w LP, pochodziła ze źródeł odnawialnych. To już się dzieje, ponieważ instalacji OZE, przede wszystkim paneli fotowoltaicznych, w LP ciągle przybywa. Planowane są budowy w nadleśnictwach większych instalacji fotowoltaicznych o mocy do 1MW, a także (w wybranych miejscach) znacznie większych farm PV, we współpracy z dużymi spółkami energetycznymi. W ubiegłym roku rozpoczęliśmy również pilotażowy projektu budowy kilku turbin wiatrowych na terenach zarządzanych przez LP, które mają powstać w przeciągu kilku lat.
Jak dziś wygląda infrastruktura ładowania w Lasach Państwowych? Korzystacie z własnych ładowarek (ile ich jest i jakiego typu?) czy z publicznych? Jaki jest plan/model infrastruktury docelowej?
Obecnie Lasy Państwowe posiadają zamontowanych 40 stacji ładowania w różnych częściach Polski. Poniżej znajduje się dokładny ich wykaz.
Projekt „Las Energii” zakłada dalszy rozwój elektromobilności, nie tylko poprzez zakup samochodów zeroemisyjnych, lecz także w zakresie zbudowania własnej niezależnej infrastruktury stacji ładowania samochodów elektrycznych. Część stacji użytkowana będzie na potrzeby wewnętrzne, część pozostanie ogólnodostępna i publiczna.
Docelowo planujemy budowę 400 szt. różnego typu stacji ładowania w Lasach Państwowych w zależności od możliwości przyłączeniowych danej jednostki, począwszy od typu AC 1×22 kWh, 2×22 kWh, a skończywszy na DC min. 75-300 kWh do 2027 r. Wszystkie stacje mają być wykorzystywane do zapewnienia ładowania własnej floty samochodów BEV, a większość z nich jest również przeznaczona do użytku publicznego. Lasy Państwowe są w trakcie wdrażania systemu operatorskiego do nadzorowania i rozliczania wszystkich zbudowanych stacji.
Co ważne, ze względu na usytuowanie nadleśnictw, większość z tych punktów będzie ulokowana na obszarach niewielkich miast lub nawet obszarów wiejskich, uzupełniając ogólnopolski system stacji lokowanych głównie w większych ośrodkach miejskich i przy drogach o dużym natężeniu ruchu.
Budowę stacji planujemy również w miejscach atrakcyjnie turystycznie i przyrodniczo, a także na parkingach leśnych. Stacje te będą ogólnodostępne dla turystów i innych użytkowników lasów.
