Polski Związek Przemysłu Oponiarskiego podaje, że w czwartym kwartale 2023 roku masz rynek opon odnotował zwiększoną sprzedaż w segmencie opon do samochodów osobowych, osiągając wzrost o 3% w porównaniu z poprzednimi okresami. Jednakże, w innych segmentach sytuacja była mniej optymistyczna. Choć dynamika spadków była mniejsza, sprzedaż w segmentach opon do SUV-ów spadła o 15%, dostawczych o 37%, ciężarowych o 39%, rolniczych o 50%, motocyklowych o 29,5%, a przemysłowych o 8%.

Rok 2023 charakteryzował się ogólnym spadkiem sprzedaży opon we wszystkich segmentach, z wyjątkiem segmentu motocyklowego. Sprzedaż opon do pojazdów poniżej 3,5 tony DMC zmniejszyła się o 14%, w tym opony do samochodów osobowych o 13%, SUV-ów również o 13%, a dostawczych o 28%. W sektorze maszyn rolniczych spadki były szczególnie dotkliwe, sięgając 47%, podczas gdy sprzedaż opon przemysłowych zmniejszyła się o 28%, a opon do samochodów ciężarowych o 36%. Segment opon motocyklowych jako jedyny pozostał stabilny, notując zerową zmianę.

Wszyscy wielcy u nas

W Polsce swoje produkty oferują zarówno globalni liderzy branży oponiarskiej, jak i mniejsze firmy, które specjalizują się w produktach niszowych. Do najważniejszych producentów należą światowi giganci, jak Michelin, Goodyear, Bridgestone czy Continental, którzy są obecni na naszym rynku asortymentowo i produkcyjnie. W Stargardzie Szczecińskim, Poznaniu i Wolsztynie i Żarowie funkcjonują fabryki Bridgestone. W dwóch ostatnich miastach produkowane są tylko gumowe elementy.  Z kolei w Olsztynie funkcjonuje fabryka Kormorana, należąca do Michelina. Goodyear ulokował się natomiast w Dębicy. Amerykańska firma stworzyła firmę produkcyjną o nazwie Firma Oponiarska Dębica. Zakład produkuje opony z logo Dębicy, Goodyear`a, Dunlopa, Fuldy czy Savy.

W globalnej perspektywie

Według raportu Global Tires Market Size, światowy rynek opon, wyceniany na 139,98 miliarda USD w 2023 roku, ma wzrosnąć do 180,52 miliarda USD do 2030 roku, przy CAGR (skumulowana roczna stopa wzrostu) wynoszącym 3,7% w okresie 2024-2030. Rynek ten obejmuje produkcję, dystrybucję i sprzedaż opon do pojazdów osobowych, ciężarówek, motocykli, rowerów oraz maszyn rolniczych i budowlanych.

Branża oponiarska jest zdominowana przez kilka światowych koncernów, które odpowiadają za większość produkcji globalnej. Oto lista czołowych producentów wraz z krótkim opisem ich działalności i przychodów:

1. Bridgestone (Japonia) – lider rynku opon, który generuje roczne przychody na poziomie około 30 miliardów dolarów. Firma ta produkuje szeroki zakres opon do samochodów osobowych, ciężarowych oraz maszyn rolniczych, w tym opony sezonowe i dedykowane pojazdom elektrycznym.
2. Michelin (Francja) – francuski producent z przychodami wynoszącymi około 25 miliardów dolarów rocznie. Znany z innowacyjności, szczególnie w kontekście ekologicznych technologii i opon przeznaczonych dla samochodów elektrycznych.
3. Goodyear (Stany Zjednoczone) – jeden z największych producentów opon na świecie z przychodami na poziomie około 15 miliardów dolarów. Goodyear znany jest z zaawansowanych technologii produkcji i badań nad nowymi materiałami.
4. Continental (Niemcy) – niemiecki producent opon generujący roczne przychody rzędu 11 miliardów dolarów. Firma stawia na bezpieczeństwo i rozwój technologii dedykowanych pojazdom elektrycznym oraz autonomicznym.
5. Pirelli (Włochy) – firma specjalizująca się w oponach wysokiej klasy, szczególnie dla pojazdów sportowych, z przychodami wynoszącymi około 5 miliardów dolarów rocznie.

Dlaczego warto wymieniać opony na zimowe?

Decyzja o sezonowej wymianie opon, szczególnie na zimowe, jest podyktowana przede wszystkim względami bezpieczeństwa i efektywności jazdy. Opony zimowe zostały zaprojektowane z myślą o trudnych warunkach atmosferycznych, takich jak niskie temperatury, śnieg, lód czy deszcz, które mogą występować w polskim klimacie od listopada aż do marca. W tym czasie powierzchnia jezdni jest znacznie bardziej śliska, a nawierzchnie wymagają ogumienia, które może zapewnić lepszą przyczepność oraz kontrolę nad pojazdem.

Opony zimowe różnią się od letnich głównie materiałem oraz wzorem bieżnika. W niskich temperaturach opony letnie tracą swoje właściwości, stając się twarde i mniej elastyczne, co przekłada się na gorszą przyczepność i wydłużoną drogę hamowania. Opony zimowe natomiast pozostają elastyczne nawet przy dużym mrozie, dzięki czemu zapewniają odpowiednią przyczepność, a ich specjalnie zaprojektowane rowki umożliwiają lepsze odprowadzanie wody oraz błota pośniegowego. A warto pamiętać, że kilka metrów różnicy w długości drogi hamowania może niekiedy uratować życie.

Charakterystyka “zimówek”

Opony zimowe wyróżniają się składem mieszanki gumowej, który zawiera więcej krzemionki i innych związków chemicznych pozwalających zachować elastyczność w niskich temperaturach. Kluczowym elementem jest wzór bieżnika – opony zimowe są wyposażone w liczne lamele, czyli drobne nacięcia, które poprawiają przyczepność na lodzie i śniegu.

Lamele działają na zasadzie “wgryzania się” w nawierzchnię, co pozwala pojazdowi lepiej trzymać się drogi podczas hamowania i przyspieszania na śliskich nawierzchniach. Kolejną różnicą jest głębokość bieżnika. W oponach zimowych jest on zazwyczaj głębszy niż w oponach letnich, co pozwala na efektywne odprowadzanie wody i błota pośniegowego, zmniejszając ryzyko aquaplaningu.

Skład opony zimowej jest także bardziej złożony pod względem chemicznym, co pozwala na dłuższą trwałość w trudnych warunkach zimowych oraz zwiększa odporność na ścieranie, które często występuje podczas jazdy po solonych drogach. Tego typu charakterystyka zapewnia przewagę opon zimowych nad letnimi w warunkach poniżej 7°C – przy wyższych temperaturach opony letnie zapewniają lepsze parametry, ale w zimie ich stosowanie jest niebezpieczne.

Napęd elektryczny robi różnicę

Opony zimowe przeznaczone dla samochodów elektrycznych są znacznie bardziej zaawansowane technologicznie od tradycyjnych opon zimowych stosowanych w pojazdach spalinowych. Konstrukcja i skład mieszanki takich opon musi uwzględniać specyfikę samochodów elektrycznych, które charakteryzują się innym rozkładem masy, wyższym momentem obrotowym oraz wymaganiami w zakresie oporu toczenia.

Wyższy moment obrotowy – samochody elektryczne osiągają maksymalny moment obrotowy już od momentu ruszenia, co oznacza, że opony są narażone na szybsze zużycie i większe obciążenia podczas przyspieszania. Opony zimowe do EV muszą więc być wzmocnione i mieć bardziej wytrzymałą strukturę, aby sprostać tym wymaganiom.

Opór toczenia – minimalizacja oporu toczenia jest kluczowa w samochodach elektrycznych, ponieważ przekłada się bezpośrednio na zasięg pojazdu. Dlatego opony zimowe dla EV są projektowane z myślą o minimalizacji oporu, bez utraty przyczepności na śliskich nawierzchniach.

Optymalizacja masy – samochody elektryczne są cięższe od tradycyjnych pojazdów spalinowych ze względu na masę baterii, co zwiększa nacisk na opony. Opony zimowe dla EV są więc projektowane tak, aby równomiernie rozkładać obciążenie i jednocześnie radzić sobie z dużym naciskiem. Wiąże się to z wykorzystaniem mocniejszych materiałów i odpowiednim profilowaniem bieżnika, co pozwala na równomierne zużycie i wydłużenie żywotności opony.

Skład mieszanki – opony do EV muszą zapewniać odpowiednią przyczepność, szczególnie przy niskich temperaturach, przy zachowaniu jak najmniejszego oporu toczenia. Aby sprostać tym wymaganiom, stosuje się mieszanki gumowe o wysokiej zawartości krzemionki i specjalnych dodatków, które nie tylko poprawiają elastyczność w niskich temperaturach, ale także zwiększają przyczepność na lodzie i śniegu.

Izolacja akustyczna – w pojazdach elektrycznych dźwięki opon są bardziej słyszalne z uwagi na brak hałasu generowanego przez silnik spalinowy. Z tego powodu opony zimowe dla samochodów elektrycznych są projektowane z myślą o redukcji hałasu toczenia. Stosuje się w nich specjalne technologie, takie jak piankowe wkładki wewnątrz opony lub modyfikowane wzory bieżnika, które zmniejszają hałas, zapewniając bardziej komfortową jazdę.

Aerodynamika – ze względu na wymagania dotyczące optymalizacji zasięgu, producenci opon zimowych do samochodów elektrycznych często stosują wzory bieżnika i kształty ścian bocznych zoptymalizowane pod kątem aerodynamiki. Dzięki temu pojazd zużywa mniej energii na pokonywanie oporu powietrza, co jest szczególnie istotne w okresie zimowym, gdy opór aerodynamiczny wzrasta z powodu większej gęstości powietrza.

Na oponach zimowych dedykowanych samochodom elektrycznym często można znaleźć specjalne oznaczenia, takie jak „EV” lub „Electric”. Oznaczenia te informują, że produkt został zaprojektowany z myślą o pojazdach elektrycznych i spełnia wymogi dotyczące niższego oporu toczenia, wytrzymałości na zwiększone obciążenia oraz obniżonego poziomu hałasu. Producenci prowadzą szczegółowe testy takich opon, badając ich osiągi w różnych warunkach atmosferycznych i na różnorodnych nawierzchniach, a także pod kątem zużycia energii. Dzięki temu kierowcy EV mogą mieć pewność, że wybrane opony będą działały optymalnie w trudnych warunkach zimowych i jednocześnie przyczynią się do zmniejszenia zużycia energii.

Ceny i rozmiary opon do BEV

Przyjrzeliśmy się również cenom i dostępnym rozmiarom opon letnich dedykowanych elektrykom, sprzedawanych na najpopularniejszym serwisie do zakupu ogumienia samochodowego – Oponeo. Jako parametr do porównania przyjęliśmy oponę 235/55/R20. Ceny zaczynają się od 887 złotych, a kończą na 1178 złotych za sztukę, różnica wynika z klasy kupowanego produktu. Najwięcej przyjdzie nam zapłacić za oponę Continental WinterContact TS 850 P , a najtańszą opcją jest opona Bridgestone Blizzak LM005. Jak wynika, między innymi, z poniższej tabeli – opony dedykowane samochodom elektrycznym są droższe od zwykłych opon, a dodatkowo zimowe opony są droższe od tych przeznaczonych na lato. Nie powinno to dziwić – jest to kwestia większego zaawansowania technicznego, a różnica nie jest spektakularnie duża. Oferta dedykowanych EV opon zimowych jest też nieco mniejsza niż oferta opon letnich.

Natomiast jeżeli chodzi o dostępne rozmiary to oferta opon dedykowanych BEV rozwinęła się na tyle dynamicznie, że łatwo i szybko możemy znaleźć każdy potrzebny nam rozmiar. Warto jedynie zaznaczyć, że czołowi producenci głównie oferują opony, które częściej spotyka się w popularnych EV. W przypadku wyjątkowych, trudno dostępnych rozmiarów możemy liczyć przeważnie na producentów uznawanych za klasę średnią lub klasę ekonomiczną.

Maksym Berger