Wzbudzająca kontrowersje Strefa Czystego Transportu w ścisłym centrum Warszawy obowiązuje już od ponad miesiąca. Nie mogą wjeżdżać do niej (nie licząc czterokrotnego, legalnego wjazdu w ciągu roku – co oczywiście jest trudne do zweryfikowania) auta benzynowe i z LPG starsze niż 27 lat lub niespełniające normy Euro 2 oraz pojazdy z silnikiem Diesla starsze niż 19 lat lub niespełniające normy Euro 4. Według danych firmy CARFAX, która zajmuje się tworzeniem raportów dotyczących historii pojazdu, Polacy często weryfikują auta, które nie spełniają norm. Czyli są zainteresowani zakupem aut, które już teraz, według obecnych wymogów, wjechać do warszawskiej SCT nie mogą.
Co trzeci sprawdzany diesel i co piąty samochód benzynowy
Tyle sprawdzanych przez CARFAX aut nie spełnia kryteriów. Autorzy raportu wskazują też, że „na tle innych krajów Polska okazuje się też prawdziwym zagłębiem aut z silnikami na olej napędowy”.
W 2024 w bazie CARFAX 46% weryfikowanych używanych aut stanowiły te napędzane wyłącznie benzyną, a 37% posiada silniki Diesla. Wśród samochodów z silnikiem benzynowym co piąty został wyprodukowany w 1997 roku lub wcześniej. To oznacza, że takie auta – o ile nie należą do mieszkańców – nie mogą wjechać do warszawskiej SCT. Na ten moment, wymogów SCT planowanej na 2026 rok, która obejmie standardy normy Euro 3, nie spełnia łącznie 23% używanych aut napędzanych benzyną.
Diesle nie spełniają kryteriów wiekowych
W przypadku silników Diesla sytuacja jest jeszcze trudniejsza. Z danych CARFAX wynika, że kryteriów (wiek: maksymalnie 19 lat) nie spełnia teraz co trzecie używane, weryfikowane auto tego typu. Na ten moment, aż 45% używanych samochodów z silnikiem Diesla nie spełnia normy Euro 5 i nie mogłoby poruszać się po SCT, która wprowadzona będzie w 2026 roku. Norma ta zakłada, że w momencie wdrożenia strefy auto może mieć maksymalnie 17 lat, a więc rok produkcji nie może przekraczać 2009 roku.
Statystyki dla europejskich miast
Liczba europejskich miast, które wdrażają strefy czystego transportu stale rośnie. W 1996 roku było ich zaledwie trzy, a w 2022 – już 320 (dane Transport & Environment). Szacuje się, że do 2025 roku na Starym Kontynencie będzie ich aż 500.
Według danych firmy CARFAX, spośród weryfikowanych, używanych aut w Hiszpanii blisko co piąte auto z silnikiem benzynowym oraz niemal co szósty diesel nie spełnia obecnie wymogów tamtejszych stref (benzynowe sprzed 2001 roku i diesle sprzed 2006 r.). Z kolei we Włoszech obecnie co piąte używane auto z silnikiem benzynowym i co szósty Diesel, dla których zażądano raportu historii pojazdu, nie spełniają włoskich norm stref czystego transportu (takie same normy, jak w Hiszpanii).
Warszawska SCT obejmuje 37 km kw. – większość Śródmieścia i fragmenty otaczających je dzielnic. Kolejne etapy strefy mają być wdrażane co 2 lata, aż do 2032 roku. SCT ma pojawić się jeszcze w bieżącym roku także w Krakowie. Kolejnym miastem, które rozważa wdrożenie SCT jest Wrocław, gdzie władze planują objąć strefą około 6% powierzchni całkowitej miasta, w centralnej jego części.
MA