Zapewnienie odpowiedniej infrastruktury
Celem całego przedsięwzięcia jest odpowiedź na potrzebę zapewnienia właściwego poziomu ochrony przeciwpożarowej garaży, w których ładowane są pojazdy elektryczne. W miarę jak elektryczne pojazdy stają się coraz powszechniejsze na polskich drogach, konieczne jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury i standardów zabezpieczeń. Ważnym elementem współpracy jest również analiza zabezpieczeń przeciwpożarowych w samych pojazdach elektrycznych. Akumulatory trakcyjne muszą spełniać rygorystyczne warunki i przechodzić testy bezpieczeństwa, aby uzyskać homologację i legalnie poruszać się po drogach. W najnowszej wersji regulaminu nr 100.3 Europejskiej Komisji Gospodarczej Narodów Zjednoczonych wprowadzono szereg dodatkowych zabezpieczeń, między innymi ostrzegających kierowcę o potencjalnym zagrożeniu pożarowym związanym z akumulatorem.
Elektryki z mniejszym ryzykiem pożarowym
Warto zwrócić uwagę na fakt, że rynek pojazdów elektrycznych rozwija się dynamicznie. Z prognoz PSPA wynika, że liczba pojazdów elektrycznych w Polsce będzie stale rosnąć, co wymaga odpowiednich przygotowań w zakresie infrastruktury i bezpieczeństwa. Zebrane dotychczas dane statystyczne pokazują, że pojazdy elektryczne charakteryzują się niższym ryzykiem wystąpienia pożaru niż samochody z silnikami spalinowymi. Pojazdy te są wyposażone w liczne zabezpieczenia, takie jak systemy nadzorujące proces ładowania, procedury rozłączania prądu w skrajnych przypadkach oraz materiały ograniczające możliwość wystąpienia pożaru w akumulatorach.
Decydują czynniki zewnętrzne
Badania prowadzone od 2010 r. przez EV FireSafe, dotyczące zweryfikowanych pożarów akumulatorów w pojazdach elektrycznych, potwierdzają, że w przypadku tego typu zasilania w pojazdach rzadko można mówić o samodzielnym wystąpieniu procesów prowadzących do pożaru wewnątrz akumulatora. Zazwyczaj mamy do czynienia z wystąpieniem czynników zewnętrznych (okoliczności towarzyszących) znacznie zwiększających ryzyko pożaru w konkretnym przypadku. Wyniki najnowszych badań: dostarczają następujących informacji:
▪ Na całym świecie zdiagnozowano łącznie 488 pożarów akumulatorów trakcyjnych EV (z czego 393 zweryfikowano, 74 jest w trakcie weryfikacji, zaś 21 oczekuje na dalsze informacje);
▪ Do częstych przyczyn pożarów należą m.in. podpalenia, kolizje drogowe oraz wady fabryczne;
▪ 31% pożarów miało miejsce na zewnątrz, gdy pojazd był zaparkowany poza obiektami budowlanymi, zaś 29% – podczas jazdy.
Opracowanie wytycznych konieczne
Analizy przeprowadzone przez portal WysokieNapięcie.pl wskazują, że w Polsce na 100 tys. zarejestrowanych samochodów danego typu, pożar występuje w przypadku około 20 aut elektrycznych i 30 aut spalinowych. Większość pożarów dotyczy starszych modeli importowanych aut elektrycznych. Średnio co czwarty pożar auta elektrycznego w Polsce to efekt podpalenia i zaledwie 1/10 pożarów aut elektrycznych w Polsce obejmowała akumulatory trakcyjne.
– W kontekście powyższych faktów opracowanie wytycznych staje się niezwykle istotnym krokiem w kierunku zapewnienia odpowiednich standardów bezpieczeństwa w garażach w Polsce. Rozwijanie infrastruktury przystosowanej do pojazdów elektrycznych i edukacja dotycząca ich bezpiecznego użytkowania są kluczowe dla zminimalizowania ewentualnych zagrożeń – powiedziała Maria Majewska, New Mobility Manager w Polskim Stowarzyszeniu Paliw Alternatywnych.
Garaże pod lupą
Sam audyt, który odbył się na początku sierpnia br., miał na celu weryfikację wypracowanych założeń wytycznych względem użytkowanego obiektu. Reprezentanci trzech środowisk, zaangażowanych w tworzenie wytycznych, odwiedzili trzy garaże podziemne na terenie Warszawy, z czego jeden znajdował się w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, a dwa pozostałe w biurowcach. W garażu zlokalizowanym w budynku mieszkalnym planowane jest zainstalowanie infrastruktury do ładowania pojazdów elektrycznych, zaś w parkingach zlokalizowanych w biurowcach taka infrastruktura już istnieje i zarządcy rozważają jej dynamiczny rozwój.
Brak spójności w działaniach
Audyt pokazał, że obecnie dostępne są liczne rozwiązania techniczne umożliwiające organizowanie parkowania pojazdów w garażach, niekoniecznie idące w kierunku ograniczenia zagrożeń w przypadku pożaru. Zauważalna jest także pewna tendencja do ograniczania kosztów związanych z zarządzeniem tego typu obiektami oraz różnice w podejściu do oceny poziomu zagrożeń związanych z problematyką EV wśród osób odpowiedzialnych za ochronę przeciwpożarową w obiektach. Przekłada się to na pilne poszukiwanie i wdrażanie pewnych rozwiązań, często na etapie użytkowania obiektu. Z uwagi jednak na świeżą problematykę tych zagadnień brak jest spójności w tych działaniach. W związku z tym należy się spodziewać w przyszłości wielu wyzwań. Jednocześnie fakt ten pokazuje, że rozpoczęcie prac nad wytycznymi w powołanym zespole jest niezwykle cenną inicjatywą, która powinna być stale rozwijana. Podsumowując, dla zespołu opracowującego wytyczne była to bardzo edukująca i wartościowa lekcja, która w znaczący sposób wniosła wartości dodane i wsparła proces tworzenia zapisów wytycznych.
Krok ku bezpieczeństwu
Audyt przeprowadzony w warszawskich garażach, w ramach opracowywanych wytycznych, stanowi krok naprzód w kierunku dostosowania infrastruktury oraz standardów bezpieczeństwa do rosnącej liczby pojazdów elektrycznych na polskich drogach. Odpowiednio przygotowana infrastruktura oraz świadomość użytkowników są nieodzowne dla zapewnienia bezpiecznego użytkowania tych nowoczesnych pojazdów.
Autor: Maria Majewska
Współautorami artykułu są pracownicy Centrum Naukowo-Badawczego Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego Państwowy Instytut Badawczy: dr inż. Jarosław Tępiński, Dział Prac Studialnych i Projektów Naukowych, mgr inż. Ilona Majka Jednostka Certyfikująca oraz mł. bryg. mgr inż. Piotr Lesiak, Zastępca Kierownika Zespołu Laboratoriów Procesów Spalania i Wybuchowości.